Thủ tục đăng ký sáng chế độc quyền như thế nào?

Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. Sáng chế được bảo hộ độc quyền dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng chế hoặc Bằng độc quyền giải pháp hữu ích.

Sáng chế bao gồm những đối tượng cụ thể sau:
+ Sản phẩm:
sản phẩm dưới dạng vật thể, ví dụ dụng cụ, máy móc, thiết bị, linh kiện, mạch điện…, được thể hiện bằng tập hợp các thông tin xác định một sản phẩm nhân tạo được đặc trưng bởi các dấu hiệu (đặc điểm) kỹ thuật về kết cấu, sản phẩm đó có chức năng (công dụng) như một phương tiện nhằm đáp ứng nhu cầu nhất định của con người; 
2. Quy trình hay phương pháp (quy trình sản xuất; phương pháp chẩn đoán, dự báo, kiểm tra, xử lý, v.v.) được thể hiện bằng một tập hợp các thông tin xác định cách thức tiến hành một quá trình, một công việc cụ thể được đặc trưng bởi các dấu hiệu (đặc điểm) về trình tự, thành phần tham gia, biện pháp, phương tiện thực hiện các thao tác nhằm đạt được mục đích nhất định.

Đối tượng được bảo hộ sáng chế

Những đối tượng sau đây không được bảo hộ dưới danh nghĩa sáng chế: 
Phát minh, lý thuyết khoa học, phương pháp toán học;
Sơ đồ, kế hoạch, quy tắc và phương pháp để thực hiện các hoạt động trí óc, huấn luyện vật nuôi, thực hiện trò chơi, kinh doanh; chương trình máy tính;
Cách thức thể hiện thông tin;
Giải pháp chỉ mang đặc tính thẩm mỹ;
Giống thực vật, giống động vật;
Quy trình sản xuất thực vật, động vật chủ yếu mang bản chất sinh học mà không phải là quy trình vi sinh;
Phương pháp phòng ngừa, chẩn đoán và chữa bệnh cho người và động vật.

Thủ tục đăng ký sáng chế độc quyền gồm 03 bước như dưới đây:
+ Bước 1: Kiểm tra hình thức đơn đăng ký sáng chế độc quyền
Cục sở hữu trí tuệ (NOIP, đây cũng là đơn vị xét nghiệm đơn đăng ký nhãn hiệu) sẽ kiểm tra hình thức của đơn xin cấp bằng sáng chế trong vòng 1-2 tháng kể từ ngày nộp đơn. Tuy nhiên, thời gian thực tế có thể lâu hơn.
+ Bước 2: Công báo đơn sáng chế trên Công báo của Cục sở hữu trí tuệ
Cục sở hữu trí tuệ (NOIP) sẽ công bố đơn đăng ký bằng sáng chế trên Công báo của Cục sở hữu trí tuệ trong vòng 19 tháng kể từ ngày nộp đơn đầu tiên hoặc ngày chấp nhận hợp lệ.
Người nộp đơn có thể yêu cầu công bố sớm đơn đăng ký sáng chế.
+ Bước 3: Xét nghiệm nội dung sáng chế
Cục sở hữu trí tuệ sẽ tiến hành thẩm định nội dung sáng chế trong vòng 12-16 tháng kể từ ngày đơn được công bố (thời gian thực tế có thể dài hơn). Nếu kết quả sáng chế đáp ứng tiêu chuẩn bảo hộ, bằng sáng chế sẽ được cấp trong vòng 1-2 tháng. Nếu không, người nộp đơn đăng ký sáng chế sẽ có ba tháng (có thể gia hạn thêm 3 tháng) để phúc đáp lại việc từ chối này.

Người nộp đơn đăng ký sáng chế độc quyền phải tiến hành thanh toán những khoản chí chính thức như sau:
– Lệ phí nộp đơn: 180.000 đồng.
– Lệ phí công bố đơn: 120.000 đồng.
– Phí thẩm định nội dung: 420.000 đồng.
– Phí tra cứu: 120.000 đồng.
– Lệ phí cấp bằng: 120.000 đồng.
– Lệ phí đăng bạ: 120.000 đồng. 
Ngoài ra, trường hợp nộp thông qua Đại diện sở hữu trí tuệ thì người nộp đơn đăng ký sáng chế độc quyền cần phải thanh toán phí luật sư sở hữu trí tuệ. Mức phí có thể nằm trong khoảng từ 10-30 triệu, tuỳ thuộc vào chính sách của từng Đại diện sở hữu trí tuệ.

Thành phần quan trọng nhất của hồ sơ đăng ký sáng chế là Bản mô tả sáng chế. Bản mô tả sáng chế sẽ mô tả chi tiết về đối tượng được bảo hộ để người có trình độ trung bình trong lĩnh vực có thể nắm và vận dụng được. Bản mô tả sáng chế đề cập đến những đặc điểm nổi bật và khác biệt so với những giải pháp đã biết trước đó. Ngoài ra, bản mô tả sáng chế cũng sẽ xác định phạm vi bảo hộ của đối tượng sáng chế.
Để hoàn thành được bản mô tả sáng chế cần có sự phối hợp giữa tác giả sáng chế và luật sư sáng chế để nhằm đảm bảo phạm vi bảo hộ rộng nhất cho đối tượng sáng chế.

Sau một thời gian nộp đơn đăng ký sáng chế tại Cục sở hữu trí tuệ (khoảng 36-38 tháng kể từ thời điểm nộp đơn) sáng chế đáp ứng tiêu chuẩn bảo hộ sẽ được cấp Bằng độc quyền sáng chế.
Bằng độc quyền sáng chế gồm những thông tin như: Tên và địa chỉ đầy đủ của chủ sở hữu sáng chế; Tên sáng chế, thời gian bảo hộ sáng chế, bản mô tả và yêu cầu bảo hộ sáng chế.

Sáng chế sẽ được bảo hộ trong vòng 20 năm kể từ ngày nộp đơn với điều kiện chủ sở hữu sáng chế phải tiến hành nộp phí duy trì sáng chế thường niên.

Để được bảo hộ độc quyền sáng chế thì chủ sở hữu sáng chế cần nộp đơn đăng ký sáng chế tại Cục sở hữu trí tuệ (NOIP). Ngoài ra, người nộp đơn cũng có thể lựa chọn phương thức đăng ký sáng chế sử dụng dịch vụ của Đại diện sở hữu trí tuệ. Đại diện sở hữu trí tuệ sẽ có nghĩa vụ theo dõi hồ sơ, soạn thảo hồ sơ, xử các vấn đề phát sinh với Cục sở hữu trí tuệ trong suốt vòng đời của đơn đăng ký sáng chế.

Để được cấp độc quyền sáng chế thì sáng chế phải đáp ứng được 03 tiêu chuẩn dưới đây:
+ Tính mới;
+ Tính sáng tạo (không áp dụng cho giải pháp hữu ích);
+ Khả năng ứng dụng công nghiệp.
Việc đánh giá tính mới, tính sáng tạo sẽ được tiến hành trên phạm vi toàn thế giới, thay vì chỉ tập trung vào dữ liệu của Việt Nam.

Đăng ký sáng chế có tính chất lãnh thổ. Điều đó có nghĩa là đăng ký sáng cế ở quốc gia nào thì được bảo hộ độc quyền tại quốc gia đó. Vì vậy, để được bảo hộ sáng chế sang một nước khác thì người nộp đơn đăng ký sáng chế cần phải tiến hành đăng ký sáng chế quốc tế sang nước mà mình muốn bảo hộ.
Cách thức đăng ký sáng chế quốc tế bao gồm:
+ Đăng ký sáng chế trực tiếp sang nước khác;
+ Đăng ký sáng chế sáng nước nước khác dựa trên Công ước Paris. Theo đó, người nộp đơn có quyền yêu cầu hưởng quyền ưu tiên của đơn đăng ký tại Việt Nam cho đơn đăng ký sáng chế tại nước khác. Thời hạn để nộp đơn sáng chế theo Công ước Paris là 12 tháng kể từ ngày nộp đơn tại Việt Nam
+ Đăng ký sáng chế theo PCT. Đây là cách thức tối ưu để đảm bảo người nộp đơn có đủ thời gian để cân nhắc nộp đơn sang một nước khác mà thật sự mang lại cơ hội kinh doanh cho người nộp đơn. Thời gian chờ đợi để vào pha quốc gia từng nước sẽ là từ 30-34 tháng, tuỳ quốc gia áp dụng.

Với mạng lưới luật sư sở hữu trí tuệ nổi tiếng trong và ngoài ngước Vietnam IP Plaws sẽ giới thiệu luật sư sáng chế phù hợp với người có nhu cầu. Vì vậy, tác giả hay chủ sở hữu sáng chế có thể hiện với Chúng tôi để được hỗ trợ cũng như giới thiệu dịch vụ đăng ký sáng chế phù hợp.