Ẩn sâu dưới thế giới trực tuyến hay internet là một phần bí ẩn mà không phải ai cũng có thể truy cập được.

Dark web và vấn đề vi phạm quyền SHTT.

Khác với internet, phần này của không gian trực tuyến không thể được truy cập bằng các trình duyệt thông thường và không thể được lập chỉ mục bởi các công cụ tìm kiếm. Chế độ ẩn danh cũng sẽ được duy trì đối với những người truy cập của Dark web.

Nhưng cũng như trên internet, các trang web và hoạt động khác nhau vẫn luôn xuất hiện và được tiến hành tại Dark web. Vẫn có các diễn đàn và phòng chat nơi mọi người có thể tự do thảo luận về các vấn đề và sự kiện riêng, cũng như các blog về các chủ đề khác nhau và các trang truyền thông xã hội tại Dark web.

Bên cạnh những trang web với mục đích và nội dung tích cực, có một số trang web với những nội dung và mục đích xấu như buôn bán chất cấm, vũ khí và phần mềm độc hại cũng như các trang web với nội dung không phù hợp.

Hành vi vi phạm quyền SHTT trên Dark web

Vấn nạn vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, đặc biệt là vi phạm nhãn hiệu và bản quyền cũng diễn ra tràn lan với sự hiện diện của thị trường hàng giả và nội dung vi phạm bản quyền, cụ thể là quần áo, dệt may, phụ kiện, thiết bị điện tử, dược phẩm, đồ trang sức, phần mềm, sách điện tử và hàng xa xỉ.

Bên cạnh đó còn có những đối tượng rao bán số tài khoản ngân hàng bị đánh cắp, số tài khoản thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ trả trước, ID, số an sinh xã hội, hộ chiếu giả, mật khẩu, tài khoản trực tuyến, thông tin liên quan đến tài khoản Zoom và các thông tin cá nhân khác.

Vào tháng 4 năm 2020, có thông tin cho rằng thông tin đăng nhập của hơn 500.000 tài khoản Zoom đã được bán tại Dark web với mức giá là 0,002 đô la Mỹ cho mỗi tài khoản. Trong số các chi tiết tài khoản Zoom này có tên người dùng, mật khẩu và URL phòng họp cho cá nhân thuộc về các công ty và trường đại học. Trong một số trường hợp, chúng thậm chí còn được tặng miễn phí.

Để truy cập Dark Web, người dùng sẽ phải tải trình duyệt The Onion Router (Tor) hoặc sử dụng các mạng độc lập Freenet hoặc I2P và đầu tư vào một hệ thống mạng riêng để tăng cường bảo mật. Tất cả những phương tiện này giúp người dùng duy trì trạng thái ẩn danh khi truy cập Dark Web.

Ẩn danh là trong những tính năng quan trọng nhất và với sự ra đời của tiền điện tử, việc thanh toán sẽ không thể bị theo dõi, do đó, việc tiếp cận các thị trường buôn bán các mặt hàng bị cấm sẽ trở nên dễ dàng hơn trừ khi các cơ quan thực thi pháp luật có thể theo dõi các hoạt động trong Dark Web.

Tuy nhiên, Dark Web không phải là một công cụ bất hợp pháp. Dark Web có thể là không gian an toàn để mọi người có thể tự do đưa ra ý kiến của mình cũng như tìm hiểu thông tin, và giảm khả năng khiến người dùng gặp nguy hiểm nếu bị lộ danh tính trực tuyến. Tuy nhiên, tính ẩn danh này cũng cung cấp “nơi trú ẩn” cho hành vi xâm phạm quyền SHTT và đánh cắp quyền riêng tư.

Thật vậy, tính năng ẩn danh do Dark Web cung cấp giúp những bên thực hiện các hành vi vi phạm lẩn tránh các cơ quan thực thi pháp luật.

Với sự phổ biến của Bitcoin, hành vi buôn bán chất cấm trên Dark Web đang ngày càng diễn ra nhiều hơn. Nền tảng dữ liệu blockchain Chainalysis đã báo cáo rằng các giao dịch bitcoin trên Dark Web đã tăng từ khoảng 250 triệu đô la Mỹ vào năm 2012 lên 872 triệu đô la Mỹ vào năm 2018. Hiện tại, một loạt các loại tiền điện tử khác cũng đang được sử dụng cho các giao dịch trên Dark Web.

Tuy nhiên, vẫn có cách để thực hiện việc ngăn chặn những hành vi vi phạm trên mà không để những bên vi phạm bản quyền và thương hiệu cũng như quyền riêng tư biết rằng họ đang bị săn lùng trên Dark Web. Như việc luật sư và các cơ quan thi hành án có thể đóng giả làm tội phạm để xác định những hành vi phạm tội.

Các luật sư/luật sư về SHTT và dữ liệu cũng như các cơ quan thực thi pháp luật cần các công cụ công nghệ mới như AI và các nhà cung cấp dịch vụ chuyên biệt để ngăn chặn những hành vi phạm tội trên.

Việc phối hợp giữa các bên cung cấp dịch vụ internet để và các cơ quan pháp lý cũng là điều rất quan trọng. Nếu có thể duy trì và phát triển mối liên kết giữa 2 phía, chắc chắn các hành vi trái phép trên Dark web sẽ giảm đi đáng kể.

Bên cạnh đó, việc theo dõi và xác định bên giao dịch cũng nên được áp dụng cho các giao dịch Bitcoin để lần theo dấu vết của tội phạm.

Tại Hoa Kỳ, hành vi trái phép trên Dark Web liên quan đến các công ty hoặc cá nhân tại Mỹ có thể bị báo cáo cho Trung tâm Khiếu nại Tội phạm Internet của Cục Điều tra Liên bang (FBI) khi có sẵn bằng chứng. Rất nhiều nền tảng cho những hành vi trái phép trên Dark web đã bị đánh sập cũng như những cá nhân tạo nên các nền tảng đó đã bị bắt giữ bởi FBI.

Mặc dù vậy, bất chấp việc bị ngừng hoạt động và bị bắt giữ, một nền tảng với những nội dung trái phép vẫn có thể quay trở lại hoạt động và tiếp tục thực hiện những hành vi vi phạm trên Dark Web với sự phát triển chóng mặt của công nghệ. Đây thực sự là mặt tối của Dark Web.

Nếu các nhà chức trách không xem xét Dark Web một cách nghiêm túc và sử dụng những công nghệ mới để ngăn chặn các hành vi phạm tội trên Dark web, chắc chắn mọi thứ sẽ trở nên phức tạp hơn trong tương lai. Theo đó, không chỉ chủ sở hữu quyền SHTT và nạn nhân trực tiếp của những hành vi bất hợp pháp trên Dark web sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng mà cả thế giới cũng sẽ phải đối mặt với những hậu quả khôn lường.