Với việc Nghị viện Châu Âu phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do EU-Việt Nam vào ngày 12 tháng 2 năm 2020, Quốc hội Việt Nam, vào ngày 8 tháng 6, chính thức phê chuẩn hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA). Đối tác của công ty luật Baker McKenzie, ông Trần Mạnh Hưng giải thích về cách mà hiệp định thương mại tự do (FTA) gây ảnh hưởng tới luật sở hữu trí tuệ tại Việt Nam.
Bản Quyền
Việt Nam là đối tác của EVFTA và sẽ tham gia Hiệp ước quốc tế sau đây trong vòng ba năm kể từ ngày EVFTA có hiệu lực (có thể là đầu tháng 8 năm 2020): (a) Hiệp ước Bản quyền của tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), được phê chuẩn tại GENEVA vào ngày 20 tháng 12 năm 1996; và (b) Hiệp ước biểu diễn và ghi âm của WIPO, được thông qua tại GENEVA vào ngày 20 tháng 12 năm 1996.
“Cả hai Hiệp ước đều được biết đến như “Internet Treaties” (Hiệp ước Internet) để tạo nên các quy tắc ngăn chặn truy cập, sử dụng trái phép các sản phẩm sáng tạo thông qua internet hoặc mạng điện tử khác. Ông Trần Mạnh Hưng cho hay: “Mới đây, Việt Nam đang hoàn thiện hồ sơ để chuẩn bị tham gia vào các Hiệp ước nêu trên.”
Thương hiệu
Các bên sẽ áp dụng khuyến nghị của WIPO về bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng, xem xét các tham số bổ sung không giới hạn về mức độ phổ biến với người tiêu dùng tại một số quốc gia.
Hơn nữa, các bên tham gia đồng ý làm rõ việc thu hồi có thể bao gồm việc đăng ký nhãn hiệu sai lệch và nhãn hiệu chung.
Một trong những vấn đề đáng chú ý liên quan đến nhãn hiệu được đề cập trong EVFTA gồm quy định về “sử dụng chính hãng”. Ông Trần cho biết. “Khái niệm này mong rằng sẽ sớm được đưa vào sắc luật về SHTT của Việt Nam.”
Kiểu dáng
Ông Trần cho biết; các bên có nghĩa vụ phải bảo hộ kiểu dáng công nghiệp độc lập có tính mới; nguyên bản. Theo đó, EVFTA thiết lập một cơ chế bảp hộ cho cả kiểu dáng sản phẩm nói chung; cũng như bề ngoài của những bộ phận tách rời hoặc kết hợp.
Bằng sáng chế
Chủ sở hữu bằng sáng chế (sản phẩm y dược) có thể gia hạn bảo hộ bằng sáng chế; trong trường hợp thủ tục lưu hành sản phẩm bị chậm trễ. Ông Trần cũng nhấn mạnh: “Đặc biệt, mỗi bên tham gia cần cung cấp cơ chế đầy đủ; và hiệu quả để bồi thường cho chủ sở hữu bằng sáng chế; về việc giảm thời hạn bằng sáng chế gây ra bởi sự chậm trễ; của việc cấp giấy phép lưu hành sản phẩm. Việc bồi tường như vậy có thể diễn ra; dưới dạng gia hạn thời hạn các quyền bảo hộ sáng chế.
Chỉ dẫn địa lý (GI)
Là một trong những vấn đề nổi cộm về chính sách thương mại của EU; việc bảo hộ GI là điểm nổi bật trong chương về SHTT của EVFTA, ông cho biết. “Các điều khoản, từ Điều 12.23 đến Điều 12.33; thừa nhận cơ chế bảo vệ cho hơn 169 GI của Việt Nam; và nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ thống chính sách thực thi quyền GI”
Thực thi
Nhận thức được tầm quan trọng của việc thực thi quyền SHTT trong việc đảm bảo; đầu tư liên tục và ngăn ngừa các tác hại kinh tế; mục “Thực thi” trong EVFTA bao gồm các điều khoản mạnh; và rõ ràng nhằm cải thiện khung pháp lý cho việc thực thi IP đối với mọi tầng lớp.
“Mục này tập trung vào việc thực thi dân sự và thực thi tại biên giới; trong đó là việc thiết lập cơ chế hiệu quả nhằm tối ưu hóa các giải pháp này;” ông Trần nói thêm. “Các điều lệ khác về trách nhiệm pháp lý; của các nhà cung cấp dịch vụ trung gian cũng được đề cập một cách chi tiết; dự kiến sẽ tạo ra những thay đổi đáng kể; đối với khuôn khổ hiện có tại Việt Nam để thực thi IP trên thị trường số.”
Ông cũng cho hay. “Nhìn chung, EVFTA quy định các tiêu chuẩn cao về bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Từ đó, Pháp luật Việt Nam sẽ phải được sửa đổi để tương thích với EVFTA.
–Scottie-
