Với mong muốn thay đổi cuộc sống người dân, xuất phát từ nhu cầu thực tế, thay vì chỉ là thức ăn cho gia súc hoặc đơn giản là bỏ đi, anh Hồ Xuân Vinh (sinh năm 1987, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An) đã nghĩ ra ý tưởng lấy sợi tự nhiên và kiếm tiền từ thân chuối.

Anh Hồ Xuân Vinh, Phó giám đốc Công ty TNHH Hồ Hoàn Cầu, xã Quỳnh Văn, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An là một trong 10 cá nhân vừa được nhận giải thưởng Quả Cầu Vàng năm 2021 cho những nhà khoa học trẻ tiêu biểu.

Trong những năm qua, anh Hồ Xuân Vinh đang có những sáng chế cực kỳ hữu ích, đạt được rất nhiều bằng khen, bằng sáng tạo. Những sáng chế của Vinh tập trung lĩnh vực dân sinh, giúp bà con nông dân vươn lên thoát nghèo. Thuộc thế hệ 8X, những câu chuyện của Vinh đều toát lên hình ảnh một thanh niên đầy hoài bão và khát vọng cống hiến.

Vinh kể, cách đây 30 năm, bố anh – ông Hồ Văn Hoàn mở xưởng cơ khí, chuyên sản xuất các loại kiềng bếp, bếp than và nông cụ truyền thống. Các sáng chế sau đó là máy đúc gạch không nung sử dụng phế phẩm đá bây, bột đá kết hợp với xi măng, nhằm thay thế cho sản xuất thủ công viên gạch sò, máy dập ngói đất, máy cắt chuối, băm rau… giúp nhà nông tiết kiệm thời gian, giảm sức lao động. Nối nghiệp cha, năm 2010, sau khi tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hà Nội, Vinh trở về quê, tiếp tục sáng tạo nhiều dòng sản phẩm mới trong ngành xây dựng. Những chiếc máy bẻ đai thép tự động, máy uốn thép cây,… lần lượt ra đời chỉ trong thời gian ngắn.

Hồ Xuân Vinh có nhiều dấu ấn sáng tạo trong lĩnh vực cơ khí, công nghiệp và đạt nhiều giải thưởng cao. “Tất cả các sáng chế của tôi đều xuất phát từ nhu cầu thực tế của thị trường. Khi tôi nghiên cứu về các dòng máy gạch thủy lực, trên thị trường chưa có sản phẩm tương tự, trong khi nhu cầu thị trường rất lớn. Để giá cả không trở thành rào cản cho khách hàng đầu tư, tôi thiết kế, chọn lựa các giải pháp phù hợp nhất”, Vinh chia sẻ.

Sáng chế thành công máy chế biến sợi từ thân chuối

Anh Vinh cũng các cộng sự đã tiên phong trong việc phát triển các công nghệ tách sợi tự nhiên làm nguyên liệu cho các nhà máy dệt và may mặc ở Việt Nam. Anh Vinh cho rằng lượng nhu cầu sẽ rất lớn. “Hiện tại chúng tôi cũng đã phát triển rất nhiều cơ sở và đơn vị liên kết để có thể bao tiêu cũng như tạo nên các sản phẩm sau sợi”.

Sáng chế máy lấy sợi từ thân chuối của anh Hồ Xuân Vinh.

Về sản phẩm từ cây chuối, chàng kỹ sư cơ khí Bách Khoa cho biết, cây chuối thay vì chỉ ăn quả như trước đây, thì giờ thân chuối cũng có thể làm ra nhiều sản phẩm như:

– Vải vóc may mặc: Sợi cho các nhà máy dệt kim

– Giấy từ chuối: Vốn là một sản phẩm phổ thông trên thế giới

– Các khay đựng, đĩa, cốc chén dùng 1 lần, ống hút… làm từ bã chuối ép

– Các sản phẩm về nước dinh dưỡng cho cây trồng.

Như vậy, với hướng sáng chế tái tuần hoàn toàn bộ phần thân chuối của anh Vinh, gần như phần thân chuối không bị bỏ đi bất cứ phần nào, bên cạnh đó giải quyết vấn nạn ô nhiễm môi trường tại địa phương, tạo ra các sản phẩm có thể bán được, mang đến giá trị kinh tế cho bà con.

Theo thông tin từ Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (World Wilde Fund for Nature – WWF), nhựa thuộc họ “sống dai”. Tùy theo các thành phần, số năm phân hủy các sản phẩm từ nhựa sẽ dao động từ 20 năm (túi nilon) đến 500 năm (cốc, chai nhựa, bỉm, bàn chải đánh răng…). Trong khi đó, với vật liệu từ sợi tự nhiên, Hồ Hoàn Cầu cho biết sẽ chỉ mất 1 – 2 năm phân hủy.

Vinh cho biết thêm, ban đầu, Hồ Hoàn Cầu hợp tác với một đơn vị sản xuất máy làm sợi từ lá dứa. Nhưng nhận ra dứa có quy mô trồng khá nhỏ ở Việt Nam và phân bố rời rạc. Trong khi đó chuối là cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất, khả năng tạo ra nhiều công ăn việc làm nhất với quy mô 200.000 ha phân bổ đều khắp cả nước.

Hiện máy tách sợi từ lá dứa, bẹ chuối, sợi gai để làm vải, được Cục sở hữu trí tuệ cấp bằng sáng chế độc quyền và được đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp. Máy tách sợi tự động được giới thiệu công suất xử lý tới 5 tấn thân chuối tươi/ca làm việc. Hiện công ty cũng mở thêm công ty con chuyên về ngành sợi tự nhiên, lấy tên Abaca, đi theo mô hình startup.