Chủng virus mới Corona, hay Covid-19, SARS-CoV-2, đang đe dọa tính mạng của nhiều người. Mới xuất hiện được khoảng một năm, loại virus này đã càn quét và gây thiệt hại cho nhiều người và nhiều ngành dịch vụ. Mới đây, hồi quý II năm 2020, nước Nga đã chiếu một tia sáng lé loi giữa màn đêm của Covid; đó chính là tuyên bố về sự ra đời của Vaccine chống chủng virus Corona. Tuy vẫn còn nhiều tranh cãi xung quanh tính thực nghiệm và khả năng tác dụng của vaccine, đây là một hi vọng đáng mừng cho tất cả mọi người trên trái đất. Song chính việc đăng ký bảo hộ cho loại vaccine này lại một lần nữa đe dọa tính sống còn của nhân loại.
Sơ qua về Vaccine chống Covid-19 từ nước Nga
Hồi quý II năm 2020, nước Nga mạnh dạn tuyên bố rằng họ đã có một vaccine chính thức để phòng chống covid-19. Tuyên bố này được đích thân tổng thống Putin đưa ra trên đài truyền hình; ông cũng khẳng định rằng Vaccine đã trải qua đầy đủ các bước thử nghiệm và quy trình kiểm tra an toàn cần thiết.
Nhiều tranh cãi về vaccine vẫn còn, nhưng đây là một khởi đầu tươi sáng trước đại dịch Corona. Thế nhưng bản thân ngay ở giai đoạn mở đầu này, chúng ta vẫn còn gặp nhiều vấn đề nan giải; cụ thể ở đây chính là các khía cạnh liên quan tới sở hữu trí tuệ.
Đăng ký nhãn hiệu, bảo toàn một lại có thể phương hại mười
Vaccine này được có tên trong giới y học là Gam-COVID-Vac, tên thương mại đăng ký là Sputnik V. Sputnik V được đặt theo tên của thiết bị vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người. Đó là Sputnik 1 – vệ tinh được chế tạo và phóng bởi Liên Xô. Song việc đăng ký nhãn hiệu cho một cái tên như vậy của Bộ Y Tế Nga lại rấy nên nhiều điều tranh cãi.
Mối quan ngại từ sản phẩm
Cách lấy Sputnik đặt tên vaccine thể hiện rằng đây cũng là một thứ đột phá đổi mới nhân loại. Nếu như Sputnik 1 là vệ tinh nhân tạo đầu tiên, Sputnik V là vaccine đầu tiên chống lại Covid-19.
Song cộng đồng các nhà khoa học và các tổ chức trên thế giới không ngừng biểu tình và nghi hoặc về thực tính của vaccine. Được biết, khi tổng thống Nga cho Sputnik V “lên sóng”, loại vaccine này mới được thử nghiệm qua giai đoạn 1 và 2. Trong khi đó, vaccine cần trải qua 3 giai đoạn thử nghiệm chắt chẽ. Sau đó mới có thể khẳng định tính an toàn và tác dụng của nó. Phải nói thêm rằng nhiều người nghi ngờ về độ xác thực của dữ liệu các kết quả thử nghiệm.
Mối quan ngại trực tiếp của đăng ký nhãn hiệu
Gạt những hoài nghi về đặc tính vaccine sang một bên, một luồng suy nghĩ khác lại cho rằng việc đăng kí nhãn hiệu sớm như thế này là một cách để Nga “thể hiện”. Thời điểm Nga công bố Sputnik V, nhiều viện nghiên cứu trên thế giới cũng cống hiến không ngừng để có thể tìm ra loại vaccine mới. Do đó, việc đăng ký nhãn hiệu sớm được coi là một hình thức Nga cố gắng “chặn đầu”. Nhất là khi vaccine của Nga mới chỉ trải qua 2 giai đoạn thử nghiệm. ”Thủ đoạn” này, như nhiều người gọi, là một cách để độc chiếm quyền sản xuất vaccine cho nước Nga; từ đó bắt mọi người phải phụ thuộc vào nên y học của Nga.
Và các mối nghi ngại đó không phải là thiếu căn cứ. Việc làm này của Bộ Y Tế Nga thực sự làm rất nhiều người bàng hoàng. Đăng ký ngay cả khi chưa chắc chắn về độ an toàn của thuốc hoàn toàn có thể là một hành vi đáng ngờ. Song, cũng chưa có căn cứ nào rõ ràng để có thể quy chụp hành động này cả. Đăng ký nhãn hiệu sớm có thể là một cách để Nga “bảo toàn” cho loại vaccine của mình; họ muốn phòng việc bị lấy cắp và sản xuất ngoài ý muốn. Thế nhưng nó cũng là một thứ hạn chế sức truy cập của nhiều tổ chức, viện y học tới loại vaccine này; gián tiếp gây khó khăn hơn khi đưa vaccine tiêm chủng ra cộng đồng.
Vì một nước Nga trong sạch, vì tương lai của nhân loại
Để có thể dập tan những cáo buộc này, nước Nga có thể phát miễn phí, chuyển giao hoặc cho phép các cơ sở y tế trên toàn thế giới sản xuất loại vaccine này. Như vậy có thể rũ bỏ hoài nghi về việc “độc chiếm” mưu cầu lợi nhuận, uy tín cá nhân.
Bên cạnh đó, Bộ Y Tế Nga cũng cần phải công bố một cách rõ ràng, minh bạch các dữ liệu của mình về các lần thử nghiệm vaccine để cộng đồng y khoa kiểm chứng.
Giáo sư Zeev Rotstein là giám đốc điều hành trung tâm y tế Israel Hadassah. Vào ngày 4/11/2020, ông cho biết họ đang phối hợp với Bộ Y Tế Nga để thi hành cuộc thử nghiệm vaccine lần thứ 3. Được biết kết quả sẽ sớm có vào tầm một tới hai tháng tới; hiện tại đã có hàng vạn người tình nguyện nhận được liều tiêm thử nghiệm.
Tạm kết
Việc tìm ra một liệu pháp ngăn ngừa cơn đại dịch chính là một tia sáng cho nhân loại. Nhưng vô hình chung, nó cũng là một “vũ khí” có khả năng thay đổi cán cân sức mạnh; thậm chí thay đổi hình ảnh và uy tín của một quốc gia trên chiến trường chính trị. Do đó những vấn đề và ý kiến trái chiều sẽ liên tục nảy nổi. Những luống ý kiến này sẽ không ngừng cho tới khi có một kết quả thực sự “được công nhận”. Chắn chắn loại vaccine này sẽ thay đổi cuộc sống của chúng ta như cách mà đại dịch Covid-19 từng làm. Nhưng đời sống sáng lên hay lại lâm vào những thời đại hà khắc quốc tế thì không ai hay.
-Iron Castle-
