Audio Book (sách nói) đã vắng bóng trên thị trường trong một khoảng thời gian dài. Tuy vậy, nó vẫn là loại hình thu hút nhiều độc giả. Bên cạnh đó, vấn đề bản quyền của sách nói cũng nghiêm trọng không kém Ebook là bao.
Hẻm Radio
Hẻm Radio là kênh Youtube dành cho những ai yêu văn học và thích đọc sách. Kênh đã nhận được nhiều sự ủng hộ từ các bạn trẻ ngay từ những ngày đầu tiên. Được xây dựng bởi một nhóm các bạn trẻ từ mọi miền. Các thành viên trong cộng đồng Hẻm Radio được mở rộng nhanh chóng và rộng rãi.
Mục đích của Hẻm Radio là đem các tác phẩm văn chương học đường đến gần khán giả trẻ. Do đó, cộng đồng đã thực hiện chuyển thể các tác phẩm học đường sang bản phát thanh. Ví dụ những tác phẩm văn học kinh điển của Việt Nam của các tác giả như: Nam Cao, Đoàn Giỏi, Ngô Tất Tố, Thạch Lam, Nguyễn Minh Châu…
Sau mỗi tác phẩm được đọc xong, Hẻm Radio còn dành ít phút phân tích tác phẩm; bình luận; giải thích từ vựng… giúp người nghe có thể hiểu rõ hơn về các tác phẩm này.
Công bằng mà nói, Hẻm Radio là một cộng đồng đem lại nhiều lợi ích cho độc giả; truyền cảm hứng cho lớp trẻ. Tuy nhiên, trên phương diện luật pháp, liệu Hẻm Radio đang làm đúng?
Tranh cãi về tác quyền
Chia sẻ trên truyền thông, đại diện của Hẻm Radio tiết lộ, khi biết Hẻm Radio là một kênh “tôn vinh văn hóa đọc” các nhà xuất bản và tác giả đều ủng hộ và cho phép nhóm sử dụng tác phẩm của họ để thực hiện các video phát thanh của mình.
Nhưng khi đề cập đến vấn đề này, ông Nguyễn Thành Nam, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Trẻ khẳng định không bán hay nhượng quyền cho ai thực hiện Audio Book: “Chúng tôi chưa cấp quyền Audio Book cho ai hết. Tất cả những phiên bản đang lưu hành hiện nay, ngoài Thư viện sách nói dành cho người mù đều là sách lậu. Có nhiều đơn vị đã tiếp cận với chúng tôi, nhưng hiện tại chúng tôi chưa triển khai Audio Book. Có thể trong tương lai chúng tôi mới tính đến chuyện này”.
Ngoài ra, liên quan đến việc nhiều đầu sách của First News xuất hiện trôi nổi trên YouTube. Ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc Công ty Sách First News cũng cho biết: ngoài Thư viện sách nói Hướng Dương dành cho người mù, công ty ông chưa trao quyền cho bất cứ cá nhân; đơn vị nào để thực hiện sách nói.
Hẻm Radio dừng hoạt động là tất yếu
Nhiều chuyên gia cho rằng, việc chuyển tác phẩm từ dạng chữ viết sang dạng nói như hiện nay đã xâm phạm nghiêm trọng đến quyền SHTT. Độc giả hoàn toàn có thể quay lưng lại với sách xuất bản dưới dạng chữ viết để đón nhận dạng sách nói. Đặc biệt là khi cuộc sống hiện nay ngày càng trở nên bận rộn; người ta sẽ ưu tiên những tiện ích được tối ưu hóa.
Việc đăng ký bản quyền đối với các tác phẩm sách là cần thiết. Các quy định trong Luật SHTT nhằm bảo vệ quyền tác giả khỏi sự xâm phạm. Nhiều người bày tỏ sự luyến tiếc trước việc Hẻm Radio dừng hoạt động. Trên phương diện tình cảm, Hẻm Radio đã đem lại những giá trị tích cực cho cộng đồng những người yêu sách, truyền lửa cho nhiều bạn trẻ. Nhưng về mặt lý, Hẻm Radio đã đi ngược lại quy định của Luật SHTT nhằm bảo vệ quyền tác giả. Có thể sau này, Hẻm Radio sẽ quay trở lại khi chỉn chu hơn và hoàn thiện hơn về cả lý và tình.
-Vicma-