Ngày nay, internet đã giúp cho việc truy cập hình ảnh miễn phí trở nên vô cùng đơn giản. Tuy nhiên, bạn sẽ không thể tự ý tải xuống những gì bạn muốn từ website và sử dụng nó bất cứ khi nào bạn thích, ngay cả khi hình ảnh đó đã được đăng tải trên mạng xã hội hoặc được chia sẻ tại các trang miễn phí bản quyền như Flickr, iStock,…chủ sở hữu vẫn nắm trong tay các quyền về bản quyền, trừ khi có những quy định rõ ràng. Vì vậy, nếu bạn sử dụng một hình ảnh trong công việc thiết kế của mình mà không được phép, chủ sở hữu có thể thực hiện các hành động pháp lý để chống lại bạn.
Đây không đơn thuần là sự đe dọa cho có. Pixsy – một công ty hoạt động trong lĩnh vực sản xuất hình ảnh. Công ty đã tạo ra một trang web cho phép sử dụng các nguồn ảnh miễn phí. Công ty đã xử lý hơn 70000 trường hợp vi phạm bản quyền kể từ khi thành lập.
Với lý do trên, một số trang web chia sẻ hình ảnh “miễn phí” đã xuất hiện nhiều trong những năm gần đây. Nhưng như đã cảnh báo: các nguy cơ pháp lý cũng sẽ được áp dụng nhiều hơn.
Sự nguy hiểm của các trang web chia sẻ hình ảnh không bản quyền
Ngay cả khi một trang web cung cấp hình ảnh miễn phí, bạn cũng phải cẩn thận. Ví dụ, nhiếp ảnh gia Simon Palmer gần đây đã bị đe dọa khởi kiện. Đơn giản chỉ vì ông sử dụng một bức ảnh mà anh ấy tải xuống từ Unsplash. Chi tiết tại đây.
Unsplash tự mô tả là “nguồn ảnh có thể sử dụng miễn phí trên Internet”. Tuy nhiên, khi đọc kỹ hơn về các điều khoản được nêu, Unsplash chỉ ra những hình ảnh về con người “có thể nhận ra trong ảnh” sẽ không được sử dụng. Ngay cả khi hình ảnh từ các website miễn phí không có người, những vấn đề về bản quyền có thể vẫn sẽ xảy ra.
Dù là nhầm lẫn hay cố tình, mọi người thường tải hình ảnh lên các trang chia sẻ ảnh. Vì vậy, ngay cả khi chủ sở hữu thêm vào thông báo về Creative Commons (Giấy phép Creative Commons là cách thức tiêu chuẩn để người sáng tạo nội dung cấp quyền sử dụng tác phẩm của họ cho người khác), điều này cũng chưa chắc sẽ bảo vệ được bạn. Bởi họ không có thẩm quyền với giấy phép này.
Ngoài ra, còn có hành vi “lừa bản quyền”. Cụ thể, những người vô ý thức sẽ đăng tải các hình ảnh của mình sở hữu lên các trang web chia sẻ miễn phí. Họ sẽ chờ đợi những người khác tải về, sau đó sẽ xóa bỏ nó khỏi. Cuối cùng, những kẻ lừa đảo này sẽ tuyên bố bản quyền hình ảnh của mình đã bị vi phạm.
Các nguồn thay thế
Việc đối phó với những vấn đề về pháp lý như vậy đòi hỏi chi phí cao. Rõ ràng việc tìm kiếm hình ảnh miễn phí trên các trang mạng dần trở thành điều sai lầm. Sau tất cả, Adobe Stock cung cấp hàng triệu hình ảnh, video, hình minh họa, sản phẩm 3D…và miễn phí bản quyền để bạn có thể sử dụng trong các dự án của mình. Điều này có nghĩa là các sản phẩm của Adobe Stock đều được cấp phép để sử dụng tự do. Tuy nhiên, vẫn luôn có một số vấn đề về luật pháp mà bạn cần lưu ý. Việc tốt nhất là luôn phải đọc kỹ các điều khoản và điều kiện của nhà cung cấp. Như thế bạn mới có thể tránh được các rủi ro sau này.
Dưới đây sẽ là một số trường hợp mà bạn lần quan tâm khi sử dụng hình ảnh miễn phí.
Hình ảnh của một người không được phép gây phản cảm
Adobe Stock khuyên rằng nếu một bức ảnh miễn phí trên mạng xã hội là hình ảnh của một người nào đó, ảnh này sẽ không được phép sử dụng gây xúc phạm tới chính người trong ảnh. Ví dụ như việc tránh sử dụng hình ảnh của người khác trên trang bìa của tạp chí phản cảm hoặc cuốn sách về chính trị, tôn giáo. Đây thực sự là một điều đúng đắn. Hãy tự hỏi lại bản thân bạn rằng, nếu bạn là người trong bức ảnh đó, bạn có chấp nhận người khác đưa mình lên các sản phẩm không mấy tốt lành. Liệu bạn có cách nào để phản đối? Nếu bạn không thể nghĩ ra bất cứ điều gì, hãy tham khảo tới các chuyên gia tư vấn hoặc các cơ quan chuyên ngành.
Hình ảnh miễn phí không được phép dùng làm logo
Đây là điều mà các Designer cần quan tâm rất lớn. Bạn sẽ không thể sử dụng hình ảnh từ Adobe Stock như một phần trong logo, nhãn hiệu, hay profile công ty. Tại sao? Vì quan trọng là giấy phép của Adobe Stock cấp cho bạn quyền sử dụng hình ảnh miễn phí trong một số điều kiện nhất định. Nhưng họ không chuyển bản quyền của những hình ảnh này cho bạn. Vấn đề này thuốc về những người sở hữu bức ảnh.
Tuy nhiên, thông thường, một doanh nghiệp luôn sở hữu bản quyền đối với logo và nhãn hiệu của chính mình. Vì vậy, Adobe Stock hay bất kỳ nguồn ảnh có sẵn nào không nên được sử dụng để tạo ra các nhãn hiệu này. Quy tắc đơn giản nhưng sẽ không có ngoại lệ.
Nửa triệu bản sao là tốt nhất
Giấy phép tiêu chuẩn của Adobe Stock bao gồm cho phép bạn sử dụng tối đa 500000 bản sao hoặc lượt xem về nội dung được đề cập. Ví dụ, bạn có thể sử dụng hình ảnh trên bìa sách miễn là số lượng in ít hơn 500000 bản. Nếu muốn in nhiều hơn thế, bạn sẽ cần một loại giấy phép khác. Tuy nhiên, lưu ý rằng với giấy phép Adobe Stock tiêu chuẩn, các lượt truy cập trên website là không giới hạn. Vì vậy, nếu thiết kế của bạn dành cho một trang web hoặc một chiến dịch truyền thông, bạn không cần phải lo lắng.
Với Adobe Stock, bạn có thể chắc chắn rằng tất cả các hình ảnh đã được cung cấp đúng nguồn gốc và chủ sở hữu bản quyền đã cho phép sử dụng tài sản theo cách được chỉ định. Vì vậy, miễn là bạn làm theo các hướng dẫn đơn giản ở trên, bạn an toàn trước bất kỳ hình thức hành động pháp lý nào liên quan đến việc sử dụng hình ảnh.
–Thang Nguyen-
