Vào ngày 15/6/2022, với tỷ lệ 449 trên 467 đại biểu Quốc hội đồng ý, Quốc hội Việt Nam đã chính thức thông qua Luật Điện ảnh. Luật Điện ảnh mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2023.
Chính sách ưu đãi đối với hoạt động điện ảnh
Thay vì quy định chi tiết các ưu đãi về tín dụng, thuế và đất đai, Luật điện ảnh chỉ quy định chung chung rằng sẽ có các chính sách khuyến khích theo quy định pháp luật có liên quan. Các cá nhân và doanh nghiệp kinh doanh rạp chiếu phim sẽ phải chờ các bản sửa đổi/bổ sung đối với các luật liên quan (ví dụ: luật thuế, luật đất đai) để xác định chắc chắn những lợi ích mà họ có thể thu được từ các chính sách này.
Đối tượng được phổ biến phim trên không gian mạng và các nghĩa vụ có liên quan
Luật điện ảnh làm rõ đối tượng được phổ biến phim trên không gian mạng bao gồm doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, tổ chức hoạt động phổ biến phim theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan, cho thấy Luật không cấm các doanh nghiệp nước ngoài phát hành phim tại Việt Nam.
Để giải quyết những lo ngại về sự cân bằng giữa quyền tự do phổ biến phim trên không gian mạng và nhu cầu điều chỉnh hoạt động này, một mô hình “kết hợp” đã được đưa ra theo Luật điện ảnh. Cụ thể, người phổ biến phim phải bảo đảm các điều kiện phân loại phim theo quy định của Chính phủ trước khi phổ biến phim trên không gian mạng. Nếu các điều kiện này không được đáp ứng, có thể phải yêu cầu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoặc cơ quan được ủy quyền của Bộ thực hiện công việc phân loại. Trước khi phim có thể được phổ biến trên không gian mạng, danh sách các phim đó và kết quả phân loại của chúng cũng phải được thông báo cho Bộ VHTTDL.
Một cách tiếp cận “gián tiếp” để kiểm soát chặt chẽ hơn nữa các bộ phim được phổ biến trên không gian mạng khi cho phép tự phân loại là huy động sự tham gia của công chúng vào quá trình kiểm duyệt nội dung. Theo đó, Luật điện ảnh yêu cầu người phổ biến phim phải thực hiện các biện pháp kỹ thuật cần thiết để cha mẹ, người giám hộ tự quản lý và bảo đảm phim được trẻ em xem là phù hợp với lứa tuổi. Cũng sẽ có một cơ chế phù hợp để đáp ứng nhu cầu báo cáo nội dung vi phạm pháp luật của người sử dụng dịch vụ.
Khái niệm mới về nền tảng trực tuyến
Luật điện ảnh mới cũng đã đưa ra khái niệm mới về các nền tảng trực tuyến liên quan đến việc phổ biến phim trên không gian mạng, nghĩa vụ của các nền tảng này cũng được điều chỉnh. Quy định như vậy rõ ràng ám chỉ cách các nhà làm luật đã dần thừa nhận sự tham gia của các bên liên quan khác nhau trong ngành điện ảnh cũng như vai trò của họ trong việc quản lý các tác phẩm điện ảnh.
