Những chú bò sửa tại Qatar. Ảnh: ipicturee

AL KHOR, Qatar – Đều đặn ba lần một ngày, những chú bò Holstein tại trang trại sữa phía Bắc Doha thong thả bước vào một bệ tròn được nối với các ống vắt sữa tự động. Sau đó, chúng được tắm nước mát và trở lại một trong 40 nhà kho hiện đại nơi hệ thống phun sương và làm mát giữ nhiệt độ mùa hè ở mức 28 độ C, thấp hơn nhiều so với nhiệt độ khắc nghiệt bên ngoài vào khoảng 43 độ C của vùng đất Qatar cằn cỗi. 

Những chú bò này, tất cả 20,000 con, nằm nghỉ trên những bãi cát đã được làm mát. Chúng làm tất cả mọi thứ ngoại trừ tập yoga, Saba Mohd N.M. Al Fadala, giám đốc bộ phận quan hệ công chúng nói đùa về điều kiện thoải mái của những con bò. Khoảng hai năm trước, chẳng thứ gì ở đây tồn tại cả. 

Tổng quan

Qatar phải nhập tất cả số lượng sữa mà quốc gia này tiêu thụ. Nhưng rồi quốc gia hàng xóm Saudi Arabia và các đồng minh trong khu vực tuyên bố họ sẽ phong tỏa Qatar dựa trên tranh cãi bao gồm nhận định rằng Qatar hỗ trợ cho phe Hồi giáo như hội Muslim Brotherhood. 

Điều đó khiến quốc gia vùng Vịnh Ba Tư này – dù giàu có về dầu và khí tự nhiên – vẫn phải suy nghĩ làm cách nào để nhập khẩu tất cả mọi thứ từ vật liệu xây dựng cho đến sữa. 

Nông trại này, có tên là Baladna, hoặc nghĩa là “đất nước của chúng ta,” với 5 khu “vắt sữa,” cung cấp đủ sữa cho thị trường nội địa và thêm việc sản xuất pho mát và sữa chua vượt định mức. Công ty thậm chí còn bắt đầu xuất khẩu một lượng nhỏ sản phẩm tới nước Oman, Yemen và Afghanistan. 

“Đây là một trong những thành công lớn nhất kể từ khi lệnh cấm vận được ban hành,” Ông Adam Peffer, một người bản địa từ Michigan đã từng làm việc ở Dubai và các quốc gia khác trước khi tới Qatar để quản lí hoạt động của trang trại sữa nói “Nếu như không có lệnh cấm vận, những thành tựu này sẽ không thể xuất hiện ở đây. Việc này thể hiện cho ta thấy tầm quan trọng của an toàn thực phẩm.” 

Tìm hiểu chi tiết hơn 

Việc phong tỏa đã trở thành lời kêu gọi biểu tình cho sự công bằng của người dân Qatar. 

“Nền kinh tế đang phát triển mạnh hơn,” Yousef Al Horr, chủ tịch sáng lập của một tập đoàn môi trường, Tổ chức Nghiên cứu & Phát triển Vùng Vịnh nói. Ông liệt kê những ngành công nghiệp thực phẩm mới, với nhiều tuyến cung cấp trực tiếp hơn và thúc đẩy các doanh nghiệp hậu cần địa phương gắn liền với các khu cảng mới. 

Ông nói: “Giờ chúng ta đã có cách tiếp cận trực tiếp đến người phân phối hàng đầu tiên và chúng ta không cần phải thông qua người trung gian nữa,” 

Cụ thể, Qatar đã thích nghi với hình phạt được ban hành hơn 2 năm trước bởi Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Bahrain và Ai Cập. Các quốc gia đó – tức giận vì họ cho rằng Qatar tài trợ cho những nhóm cực đoan và hỗ trợ cho phong trào Arab Spring – họ tấn công thẳng vào nền kinh tế Qatar và các thương hiệu hàng đầu như Qatar Airways.  

Việc hạn chế ngoại giao và thương mại là một hành động chưa từng diễn ra giữa các quốc gia Ả Rập tại vùng vịnh, họ thường cố gắng thể hiện rằng họ là một khối thống nhất so với các quốc gia khác. Nhưng Qatar hiện tại liên tục phải đối mặt với áp lực gia tăng của khu vực với các chính sách độc lập và ảnh hưởng ngày càng lớn của đài truyền hình Al Jazeera có trụ sở tại Doha trên những quốc gia nói tiếng Ả Rập. 

Qatar vẫn có đủ tiền để vượt qua những khó khăn này

Quốc gia này phụ thuộc rất nhiều vào nguồn khí tự nhiên hóa lỏng, thứ mà chiếm khoảng 85% toàn bộ hàng hóa xuất khẩu. Những chuyến hàng xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng khổng lồ này, bao gồm cả những chuyến hàng của liên doanh sản xuất ExxonMobil và Royal Dutch Shell, vẫn tiếp tục không bị cản trở. Vào tháng 1, Qatar, chỉ sản xuất được 600,000 thùng dầu mỗi ngày và rời khỏi hiệp hội các nước xuất khẩu dầu mỏ, hay còn được biết đến với cái tên OPEC. 

Trong khi Tổng Thống Trump ban đầu bày tỏ sự đồng tình đối với khiếu nại của Saudi, tuy nhiên tình thế đã thay đổi. Thủ lĩnh của Qatar, Sheikh Tamim Bin Hamad al-Thani, với cuộc gặp gỡ tổng thống trong Phòng Bầu Dục vào tháng này để thảo luận về đầu tư, đã phá vỡ lệnh cấm vận trong lần hiếm hoi Hoa Kỳ bày tỏ sự ủng hộ với Riyadh. 

Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã thông báo trong bản đánh giá quý I của họ: Qatar đã “thành công trong việc vượt qua khủng hoảng” từ việc giá dầu giảm trong giai đoạn năm 2014 đến năm 2016 và lệnh hạn chế đầu tiên do Saudi Arabia ban hành vào tháng 6 năm 2017. Báo cáo cho biết ước tính tăng trưởng GDP đã được điều chỉnh lạm phát của Qatar là tăng 2,2%, từ mức 1,6% trong năm 2017. S&P Global, công ty đã thay đổi mức tăng trưởng GDP của Qatar thành một con số âm vào năm 2017, đã sửa con số này về mức ổn định. 

Những giải pháp

Qatar cũng đã chuyển hướng nhiều tuyến đường thương mại. Hầu hết hàng hóa trước đây đều được vận chuyển qua Saudi Arabia – biên giới trên lục địa duy nhất của Qatar – hoặc từ đường biển qua Dubai. Giờ đây, nhiều con tàu đến Qatar đều đi qua Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ hoặc Oman. 

Thổ Nhĩ Kỹ, quốc gia đạt thỏa thuận năm ngoái với ngân hàng trung ương của Qatar, đã giúp ổn định đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia này cũng rất vui khi thúc đẩy thương mại song phương. 

World Cup tiếp theo sẽ được diễn ra ở Qatar vào năm 2022; điều này quan trọng hơn bất cứ thứ gì. Hơn 200 tỉ đô la được sử dụng; trong các dự án xây dựng lớn – 8 sân vận động được xây mới hoặc được cải tạo; một hệ thống tàu điện ngầm mới; và một thành phố hoàn toàn mới được xây dựng ở rìa phía bắc của Doha. Quỹ tài sản với chủ quyền thuộc về Qatar giờ cũng giảm đi; quỹ này đã chuyển khoảng 20 tỉ đô la; trong số tài sản trị giá khoảng 320 đô la trở lại Qatar. 

Nhiều vật liệu xây dựng của sân vận động; các dự án giao thông đã không còn được nhập khẩu từ; hoặc qua Saudi Arabia và các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất nữa. Thay vào đó, Qatar kích hoạt kế hoạch dự phòng; từng nằm trong đề xuất tổ chức World Cup trước đây. Ví dụ, sân vận động Al Rayyan; vốn sẽ sử dụng thép từ một trong số các quốc gia áp đặt lệnh cấm vận lên Qatar; giờ đây Qatar sẽ nhập khẩu hàng hóa từ Oman. 

Lệnh thay đổi đường bay 

Vì phải tránh không phận của Saudi Arabia; các chuyến bay thương mại phải di chuyển trên đường bay dài hơn. Điều này khiến những công nhân lao động từ nước ngoài; chiếm khoảng 90 phần trăm trong số 2.7 triệu người ở đây cảm thấy rất bất tiện. Ví dụ, một chuyến bay từ thủ đô của Sudan, Khartoum; đến Doha phải mất gấp đôi thời gian di chuyển, con số này vào khoảng gần 7 giờ bay. Một cố vấn ở Saudi Arabia phải bay qua Kuwait để thăm họ hàng ở Doha; ông ấy buộc phải hạn chế thăm họ.  

Các sinh viên đến từ Bahrain; Ai Cập và Ả Rập Xê Út đã từng theo học hơn mười chương trình đại học; do Hoa Kỳ điều hành bị buộc phải về nước; hầu hết trong số đó vẫn chưa trở về. 

Nhưng trái lại, số lượng đơn xin nhập học vẫn tăng lên; ở các trường đại học có trụ sở tại Doha như đại học Carnegie Mellon; đại học Georgetown và trường y đại học Cornell; cùng với những trường khác. 

“Có rất nhiều người muốn có bằng cấp của Hoa Kỳ” Konstantinos E. Kakosimos, phó giáo sư của viện kĩ thuật hóa học tại đại học Texas A&M ở Qatar. 

May mắn cho Qatar; quốc gia này vừa kịp hoàn thành một dự án mở rộng cảng; ngay khi lệnh cấm vận được ban hành; việc nhập khẩu từ các nhà cung cấp một cách trực tiếp; thông qua các trung tâm hậu cần của từng khu vực ở những nơi như Dubai; hoặc Saudi Arabia sẽ trở nên dễ dàng hơn.  

Các sản phẩm từ sữa bò Ảnh: pixabay

Trang trại Baladna là ví dụ nổi bật nhất về mong muốn tự cung tự cấp thực phẩm của Qatar

Khi lệnh cấm vận được ban hành, máy vắt sữa đã được vận chuyển nhanh chóng đến Qatar; vì họ đã trả tiền cho một công ty Ai-len; bản thân công ty ấy cũng đang tìm cách mua thiết bị này một cách nhanh chóng. 

Quốc gia này cũng vận chuyển những chú bò từ Châu Âu; bằng cách sử dụng máy hay chở hàng của Nga. Một số lượng lớn bò đã chết vì bị sốc nhiệt; nhưng điều đó là trước khi các nhà kho và hệ thống làm lạnh được xây dựng hoàn thành. Nông trại cũng có một đội thú y 17 người và một bệnh viện thú y. 

Từ thời điểm đó, những chú bò đã được nhập khẩu về từ Mĩ và Canada. 30 đến 50 chú bò được sinh ra ở đây mỗi ngày. 

Để nuôi dưỡng những chú bò chưa quen với khí hậu tương đối nóng tại đây; những chú bò sơ sinh phải ngủ trên cát; trong các căn phòng thoáng khí với mái nhà cao và quạt trần. Sau đó 1 năm chúng được chuyển đến chuồng lớn. 

Có rất nhiều khó khăn khi nuôi bò ở Qatar; nơi mà nhiệt độ mùa hè thường lên đến 46 độ C. Cũng không thể thả chúng bên ngoài để cho chúng gặm cỏ, bởi vì ở đây không hề có cỏ. Rơm được vận chuyển đến Qatar từ Hoa Kỳ, Tây Ban Nha, Pháp, Đức và Romania. 

“Không gì là không thể đối với chúng tôi

Trang trại Baladna sử dụng rất nhiều nước. Mỗi chú bò cần khoảng 700L nước mỗi ngày; nhưng Qatar lại phụ thuộc vào dây chuyền khử muối từ nước mặn;; vậy nên trang trại đã cố gắng tái sử dụng nước nhiều nhất có thể. 

Trang trại có thể sử dụng năng lượng mặt trời, nhưng Kamel Abdallah; giám đốc điều hành của Baladna cho rằng; sử dụng 35 Megawatt điện khí đốt từ lưới điện quốc gia sẽ rẻ hơn. Công ty dự định bán một lượng lớn cổ phiếu.  

Abdallah nói: “50% công việc nhằm mục đích vượt qua lệnh cấm vận.”. Ông ấy đang cố gắng xây dựng uy tín với khách hàng bằng cách đăng ký nhãn hiệu.   

Ông nói thêm: “Giờ chúng ta đã có thị trường của riêng mình.”  

Chỉ riêng sữa là không đủ để giải quyết; vấn đề kinh tế của quốc gia này – việc người dân Qatar không muốn làm việc ở Qatar. Những người dân Qatar bản địa chiếm chưa đến một phần mười số dân ở đây. Doanh nghiệp tư nhân Baladna đã tạo ra 1,800 việc làm; – tuy nhiên công ty chỉ mới thuê nhân viên Qatar bản địa đầu tiên; Fadala. Con gái của một nhà ngoại giao; cô ấy đang nghiên cứu khoa học và sinh sống tại London; cô tập trung vào nghiên cứu vi khuẩn trên trái cây và thực vật. Vài năm trước, Cô bắt đầu kinh doanh hoa tươi. 

“Tôi đã trồng hoa hồng trên sa mạc này,” cô nói. “Giờ đây tôi đang nuôi đang bò tại đây. Chẳng có gì là không thể.” 

Scottie-