“Những người không khóc sau khi xem Coco thì không có tâm hồn”. Mặc dù ý kiến này được nhiều người xem tác phẩm năm 2017 này của Disney đồng tình, nhưng những chuyên gia về sở hữu trí tuệ lại đồng cảm với bộ phim này vì những lý do khác. Coco không chỉ mang đến câu chuyện cảm động với các giá trị gia đình mà còn đưa ra những góc nhìn sâu sắc về việc bảo vệ bản quyền, đặc biệt là quyền nhân thân và vai trò quan trọng của chúng trong việc bảo vệ quyền lợi của người sáng tạo.
Hiểu về Quyền nhân thân trong Luật bản quyền
Công ước Berne về Bảo vệ các tác phẩm văn học và nghệ thuật (Điều 6bis) quy định hai quyền nhân thân cơ bản:
- Quyền ghi công (tuyên bố là tác giả của tác phẩm sáng tạo)
- Quyền bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm (phản đối việc xuyên tạc hoặc sửa đổi tác phẩm)
Câu chuyện về Hector Rivera
Câu chuyện của Coco kể về Miguel Rivera, một cậu bé có niềm đam mê âm nhạc nhưng bị gia đình ngăn cấm với lý do ông cố của Miguel bỏ rơi gia đình để chạy theo âm nhạc. Tuy nhiên, sự thật lại đau buồn hơn nhiều: ông cố của Miguel, Hector Rivera, đã bị người bạn Ernesto de la Cruz sát hại, sau đó người này đánh cắp và tuyên bố các bài hát của Hector là của mình, từ đó xây dựng sự nghiệp dựa trên những tác phẩm bị đánh cắp.
Bài học từ Câu chuyện của Hector
Trong bộ phim “Coco,” di sản của Hector Rivera được thể hiện rõ ràng, bộ phim đã thành công phản ánh hậu quả nghiêm trọng của việc vi phạm quyền nhân thân. Việc mất quyền ghi công đối với các tác phẩm sáng tạo sẽ ảnh hưởng đến danh tiếng của người sáng tạo, cũng như tác động tiêu cực tới khả năng tài chính của người sáng tạo và gia đình của họ.
Hơn nữa, bản chất lâu dài của quyền nhân thân cũng được nhấn mạnh trong bộ phim. Bối cảnh Lễ hội người chết trong phim càng làm rõ việc các quyền nhân thân không chỉ kéo dài trong suốt cuộc đời mà còn tiếp tục bảo vệ danh tiếng của người sáng tạo, tính toàn vẹn của tác phẩm và lợi ích của gia đình họ ngay cả sau khi họ qua đời.
Bộ phim cũng mang đến những bài học sâu sắc, đặc biệt trong việc giáo dục trẻ em về quyền sở hữu trí tuệ. Bộ phim “Coco” không chỉ thể hiện tầm quan trọng của việc tôn trọng quyền của người sáng tạo mà còn chỉ ra hậu quả của hành vi vi phạm bản quyền, cũng như sự liên kết chặt chẽ giữa quyền nhân thân và quyền kinh tế. Ngoài ra, bộ phim cũng phản ánh những vấn đề đương đại như thách thức trong việc phát hiện vi phạm bản quyền.
Coco không chỉ là một bộ phim giải trí đơn thuần, mà còn là lời ủng hộ mạnh mẽ cho quyền của những người sáng tạo. Bằng cách đan xen các vấn đề về quyền nhân thân vào một câu chuyện hấp dẫn, bộ phim đã thành công đưa ra những bài học sâu sắc về tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, đồng thời nhấn mạnh hậu quả hành vi vi phạm bản quyền. Đối với cả các chuyên gia về sở hữu trí tuệ và người sáng tạo, bộ phim đại diện cho hy vọng về một tương lai nơi các tác phẩm sáng tạo nhận được sự bảo vệ và tôn trọng mà chúng xứng đáng.
