Theo tờ Nikkei Asia, trong khi các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tụt hậu so với Tesla và Volkswagen về doanh số bán xe điện thì các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản lại nắm giữ lợi thế về công nghệ ô tô điện (EV). Minh chứng của điều này chính là việc Toyota Motor đã đứng đầu trên toàn thế giới về bằng sáng chế xe điện.
Toyota dẫn đầu về bằng sáng chế xe điện
Bộ phận nghiên cứu của Nikkei hợp tác với công ty nghiên cứu Patent Results có trụ sở tại Tokyo, đã xem xét và chấm điểm 50 công ty toàn cầu về khả năng cạnh tranh của các bằng sáng chế liên quan đến xe điện vào đầu tháng 7 dựa trên các yếu tố như tần suất các bằng sáng chế này được trích dẫn hoặc tranh chấp hoặc những tranh chấp về quyền sở hữu trên thị trường.
Kết quả cho thấy, dựa trên tầm quan trọng và số lượng của các bằng sáng chế, tổng cộng có 21 công ty Nhật Bản, gồm cả nhà sản xuất phụ tùng như Denso, lọt vào top 50 công ty có nhiều sáng chế cho xe điện.
Trong số 50 công ty hàng đầu này, Ford Motor ở vị trí thứ hai, Honda Motor đứng thứ ba, General Motors ở vị trí thứ tư trong khi Nissan Motor đứng thứ sáu, và Tesla ở vị trí thứ tám. Cụ thể, Toyota đạt 8.363 điểm, tiếp theo là Ford với 6.564 và Honda với 3.849, Tesla đạt 1.741 điểm.
Hàn Quốc và Đức có 5 công ty, dẫn đầu bởi Hyundai Motor đại diện cho Hàn Quốc và Robert Bosch đại diện cho Đức. Hai tập đoàn Trung Quốc là nhà sản xuất xe điện BYD ở vị trí thứ 32 và Nio ở vị trí thứ 47 cũng có mặt trong danh sách.
Toyota tung ra chiếc xe hybrid sản xuất hàng loạt đầu tiên trên thế giới Prius vào năm 1997 – trước khi hãng Tesla được thành lập. Hãng xe lớn nhất Nhật Bản có thế mạnh về công nghệ kiểm soát cách sạc và xả pin.
Taro Nagashima, một chuyên gia tại Công ty Luật Uchida & Samejima cho biết: “Ngoài việc tạo ra tiền bản quyền, các bằng sáng chế cho phép các công ty gây sức ép cạnh tranh bằng cách từ chối cấp phép cho thương hiệu mới”.
Nhật Bản không sánh được với Tesla về doanh số
Đối với Toyota và các công ty cùng ngành, thách thức vẫn giống như thách thức mà Nhật Bản phải đối mặt trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng: chuyển sức mạnh phần cứng thành sản phẩm mà mọi người muốn mua. Nếu không có vị trí dẫn đầu về doanh số bán xe điện, các chủ sở hữu bằng sáng chế Nhật Bản có nguy cơ mất đi lợi thế công nghệ của họ.
Theo dữ liệu về xe điện và xe hybrid do EV Sales và các nguồn khác tổng hợp, trong năm 2020, Tesla đã bán được nhiều xe điện hơn bất kỳ công ty nào khác,. BYD và sáu công ty Trung Quốc khác đã lọt vào top 20, chiếm khoảng 20% tổng doanh số bán hàng. Trong số các nhà sản xuất Nhật Bản, Nissan đứng thứ 14 và Toyota đứng thứ 17.
Tesla gần bằng Nissan, công ty có số lượng bằng sáng chế liên quan đến xe điện gấp ba lần ở Mỹ dựa vào bảng xếp hạng về khả năng cạnh tranh bằng sáng chế. Công nghệ quản lý nhiệt, một yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa hao mòn pin chính là thế mạnh của nhà sản xuất EV của Mỹ. Tesla có khả năng cạnh tranh bằng sáng chế gấp đôi Toyota trong lĩnh vực công nghệ này.
Trong khi đó, Ford có lợi thế hơn về công nghệ điều hòa không khí tiết kiệm năng lượng. Công ty có kế hoạch đầu tư 30 tỷ USD liên quan đến xe điện vào năm 2025, nhằm mục tiêu đưa xe điện chiếm 40% doanh số toàn cầu vào năm 2030.
Mặc dù rất khó để đánh giá khả năng cạnh tranh của các công ty Trung Quốc với dữ liệu có sẵn, nhưng các công ty Trung Quốc được kỳ vọng sẽ trở thành một lực lượng quốc tế thậm chí còn lớn hơn trong lĩnh vực này. Tính đến tháng 7, các công ty Trung Quốc đã nộp đơn xin 36.800 bằng sáng chế liên quan đến xe điện ở trong nước.
Lật lại lịch sử cho thấy rằng các nhà sản xuất Nhật Bản đã từng thống trị thị trường toàn cầu cho TV, máy tính và các thiết bị điện tử tiêu dùng khác. Họ chỉ bị các đối thủ Hàn Quốc và Trung Quốc vượt mặt khi mà những nhà sản xuất các mặt hàng này cân bằng giữa chất lượng và giá cả.
Ông Sanshiro Fukao tại Viện nghiên cứu Itochu cho biết: “Các nhà sản xuất ô tô điện Nhật Bản có thể sẽ lặp lại những sai lầm tương tự như ngành công nghiệp điện tử tiêu dùng cách đây 20 năm, trừ khi họ nhanh chóng đưa sáng chế lên ô tô điện với chi phí hợp lý”.
