Bản quyền sách là vấn đề hay gây nên tranh cãi.
First News khởi kiện Lazada vì bán sách vi phạm bản quyền
Sau một thời gian chuẩn bị, First News đã khởi kiện Lazada vì cho rằng sàn thương mại điện tử này có hành vi tiêu thụ sách giả, vi phạm bản quyền. Theo đó, những cuốn sách được cho rằng làm giả và tiêu thụ trên thị trường bao gồm: Đắc nhân tâm, Hành trình về phương Đông, Hạt giống tâm hồn, Nghĩ giàu và làm giàu, Đánh thức con người phi thường trong bạn, Vị tu sĩ bán chiếc Ferrari, Đi tìm lẽ sống, Muôn kiếp nhân sinh…
Ông Nguyễn Văn Phước, CEO First News – Trí Việt cho biết công ty đã nhiều lần cảnh báo sau hơn 2 năm phát hiện các sàn thương mại điện tử ở Việt Nam tiếp tay tiêu thụ số lượng lớn sách giả.
Đỉnh điểm để First News đâm đơn kiện Lazada là khi sàn thương mại điện tử này liên tục bán rất nhiều sách giả Muôn kiếp nhân sinh và hơn 600 đầu sách khác của công ty. Theo ước tính, việc này đã khiến Công ty First News thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng. được biết, cuốn Muôn kiếp nhân sinh được bán trên Lazada với giá rẻ hơn từ 48% đến 50%, gây ảnh hưởng lớn đến nhà phát hành sách thật.
Lazada được phía nguyên đơn yêu cầu tháo gỡ toàn bộ thông tin liên quan của các gian hàng bán sách giả bị phát hiện. Ngoài ra, có biện pháp quản lý, kiểm soát và ngăn chặn tình trạng buôn bán sách giả trên sàn giao dịch của mình. Cùng với đó, Lazada phải buộc các gian hàng bán sách chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của nguồn sách đang được bán ra.
Đáp lại cáo buộc của First News, phía Lazada gửi thông cáo báo chí với nội dung: “Tất cả các phản ánh liên quan đến hàng giả, hàng nhái trên sàn giao dịch thương mại điện tử Lazada được xử lý phù hợp theo quy định của pháp luật hiện hành”. Nền tảng thương mại điện tử này không trả lời trực tiếp về vụ kiện.
First News – Trí Việt tố Thái hà Books vi phạm tác quyền
Cuốn sách gây mâu thuẫn giữa hai nhà sách là tác phẩm Think and Grow Rick của tác giả Napoleon Hill. Trên trang cá nhân của ông Nguyễn Mạnh Hùng – Giám đốc Thái hà Books thì First News đã vi phạm tác quyền khi cố tình in cuốn sách trên mà Thái Hà Books đã mua bản quyền hợp pháp từ MindPower Press vào năm 2012 và dịch ra tiếng Việt với tên gọi 13 Nguyên tắc Nghĩ giàu – Làm giàu.
Theo bà Trần Phương Thảo, Tổng Giám đốc Thái Hà Books, thì: “Ngày 25/9/2007, Thái Hà Books đã ký hợp đồng bản quyền với Mindpower Press (công ty mẹ là Achieve It, Inc), thông qua Đại lý Bản quyền Yorwerth Associates, LLC về quyền xuất bản tiếng Việt, ấn bản “Think and grow rich, The original version, restored and revised written by Napoleon Hill, edited and annotated by Ros Cornwell” (tên tiếng Việt là: “Think and Grow Rich – 13 Nguyên tắc nghĩ giàu làm giàu”, tác giả Napoleon Hill, biên tập và chú thích bởi Ross Cornwell)”.
Theo ông Hùng, First News đã vi phạm tác quyền của cuốn sách Think and Grow Rick như làm giống hình thức bìa sách cuốn 13 Nguyên tắc Nghĩ giàu – Làm giàu, đổi te bản tiếng Việt cho cuốn sách là Nghĩ giàu -làm giàu như thiết kế thương tự nhưu sách của Thái hà Books.
Ngay sau ý kiến của Thái hà Books, ông Nguyễn Vân Phước – Giám đốc nhà sách First News đã lên tiếng phản đối. Theo ông Phước, chính Thái hà Books mới là đơn vị vi phạm tác quyền cuốn sách Think and Grow Rick khi First News đã mua tác quyền từ năm 2005.
Sau khi làm việc cùng ông Nguyễn Ngọc Bảo,Phó Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, đại diện hai bên đã phân giải được tranh chấp.
Theo đó, hai bên cùng thống nhất: Việc xuất bản cuốn sách Think and Grow Rich của 2 công ty không vi phạm về bản quyền. Bản quyền cuốn sách này do 2 công ty mua của 2 chủ sở hữu khác nhau, với 2 phiên bản khác nhau, không có tranh chấp.
Ngoài ra, hai bên cùng thống nhất điều chỉnh thiết kế bìa sách, tên tác giả phù hợp tại lần tái bản sau. Cụ thể, phiên bản bìa sách trong các lần xuất bản tiếp theo của First News sẽ khác hoàn toàn vứi phiên bản bìa sách của Thái hà Books. Đồng thời, phiên bản bìa sách của Thái hà Books trong các lần tiếp theo sẽ bổ sung tên người biên tập, chú giải là Ross Cornwell.
Sách giáo khoa Ngữ văn 8 nhầm lẫn bản quyền tác giả
Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 tập 1 (tái bản lần thứ 16) do Nhà xuất bản Giáo Dục ấn hành năm 2019 là một trong những cuốn sách được đưa vào giảng dạy chính thức trong chương trình giáo dục hiện nay. Thế nhưng cuốn sách này đã có sự nhầm lẫn trong quá trình biên soạn.
Cụ thể ở bài “Hoạt động Ngữ văn: Làm thơ bảy chữ” (từ trang 164 đến trang 167), ở phần hướng dẫn đọc tham khảo thể thơ 7 chữ 8 câu (trang 165) sách này in ba bài thơ gồm Bánh trôi nước (Hồ Xuân Hương), Đi (Tố Hữu), Tết quê bà (Anh Thơ). Đây là một sự nhầm lẫn vi phạm bản quyền tác giả vì ‘cha đẻ’ của Tết quê bà là nhà thơ Đoàn Văn Cừ. Bài thơ được sáng tác vào năm 1941, in trong Đoàn Văn Cừ toàn tập. Ngoài ra, sách cũng từng được trao giải vàng ở hạng mục Sách đeo của giải thưởng Sách Việt Nam 2014.
Sự nhầm lẫn này đã diễn ra trong một thời gian dài. Trong quá trình đưa vào giảng dạy suốt 16 năm qua, lỗi trên vẫn chưa được khắc phục dù sách vẫn được tái bản hàng năm. Bản in vừa được sử dụng cho năm học 2020-2021 là bản tái bản lần thứ 16.
Theo thông tin trên sách, sách Ngữ văn lớp 8 tập 1 do Giáo sư Nguyễn Khắc Phi làm Tổng chủ biên, ngoài ra còn có 11 thành viên khác chịu trách nhiệm biên tập các phần của cuốn sách.
Theo lộ trình, SGK Ngữ văn 8 hiện hành còn được giảng dạy thêm 2 năm nữa (hết năm học 2022-2023), tức là còn ít nhất 2 lần in tái bản. Việc nhầm lẫn tác giả trong sách không chỉ đơn thuần là nhầm lẫn đơn giản mà còn là cách ứng xử với người quá cố.
Trên thực tế, đây không phải lần đầu tiên NXB Giáo dục xảy ra vấn đề ứng xử với tác phẩm và tác giả. Với một hội đồng biên tập đông đảo thì đây là hạt sạn khó có thể chấp nhận của NXB Giáo dục. Và có lẽ, với vai trò là một đơn vị xuất bản hàng đầu hiện nay, NXB Giáo dục cần có một động thái nghiêm túc hơn trong việc thể hiện sự tôn trọng quyền tác giả.
-Vicma-
