Australia sẽ đưa ra dự luật buộc Facebook và Google phải trả tiền xuất bản nội dung tin tức của các nhà xuất bản và đài truyền hình. Đáp trả lại điều này, Facebook ngăn người dân Australia chia sẻ tin tức báo chí nước này trên nền tảng của mình. Liệu Facebook đang hành xử một cách đúng đắn trước điều này?
Dự luật của Australia
Australia đang dần trở nên thu hút khi sắp sửa thành quốc gia đầu tiên yêu cầu Facebook và Google trả tiền xuất bản nội dung tin tức của các nhà xuất bản và đài truyền hình. Trước đạo luật này, Google cho rằng “không thể thực hiện được” và có thể sẽ rút ra hoàn toàn ra khỏi Australia.
Dự luật này do Bộ Tài chính Australia khởi xướng, nhằm mục đích phân phối lại lợi nhuận trong nền kinh tế Internet. Điều này buộc các công ty nền tảng như Facebook và Google đóng vai trò chung gian phân phối tin tứ phải trả tiền cho các tổ chức tin tức.
Bộ trưởng Tài chính Australia Josh Fredenberg từng tuyên bố, dự luật “sẽ đảm bảo rằng các phương tiện truyền thông báo chí nhận được thù lao kinh tế công bằng cho nội dung mà họ sản xuất, qua đó bảo vệ báo chí của Australia trong việc phục vụ lợi ích công chúng”.
Với sự ủng hộ của lưỡng đảng, đạo luật này có khả năng sẽ có hiệu lực trong tháng 2. Trước tình hình này, Facebook đã có những hành động thể hiện sự phản kháng và không đồng ý.
Lời hồi đáp từ Facebook
Ngày 17.2 vừa qua, gã khổng lồ công nghệ Facebook đã chặn chia sẻ nội dung tin tức ở Australia. Điều này được cho là động thái nhằm đáp trả dự luật yêu cầu các hãng công nghệ trả tiền cho báo chí. Cụ thể, người dùng nước này không thể chia sẻ và xem tin kể cả trong nước và quốc tế trên Facebook. Người dùng Facebook trên toàn thế giới cũng không thể chia sẻ hoặc xem tin tức từ các nhà xuất bản Australia. .Điều này gây ảnh hưởng đến các hãng xuất bản; đồng thời khiến các cơ quan ứng phó khẩn cấp và đường dây hỗ trợ không thể chia sẻ nội dung trên trang Facebook của mình.
Phía Facebook cho rằng dự luật “không hiểu cách dịch vụ của chúng tôi hoạt động”. “Dự luật đã hiểu sai mối quan hệ giữa nền tảng của chúng tôi và các đơn vị xuất bản. Trái với suy nghĩ của vài người, Facebook không trộm tin tức, chính hãng tin mới là đơn vị muốn chia sẻ thông tin trên mạng xã hội này”, Campbell Brown, Phó chủ tịch mảng quan hệ tin tức quốc tế Facebook bày tỏ.
Bộ trưởng Môi trường Australia Sussan Ley kêu gọi người dân truy cập website thay vì Facebook. Thủ tướng Scott Morrison cũng tuyên nố chính phủ Australia “sẽ không bị uy hiếp”. Theo ông: “Facebook đã hủy kết bạn với Australia. Những hành động này đã chứng minh sự lo lắng của nhiều quốc gia. Những gã khổng lồ công nghệ cho rằng họ lớn hơn chính phủ”. Thủ tướng Australia khẳng định động thái của Facebook sẽ không ngăn cản chính phủ lập pháp nội dung kỹ thuật số.
“Mafia toàn cầu”
Đây không phải lần đầu tiên Facebook chống lại luật pháp hoặc giới lãnh đạo một quốc gia. Tháng 10/2020 vừa qua, mạng xã hồi này tuy bố không thực hiện quy định bổ nhiệm đại diện tại Thổ Nhĩ Kỳ theo luật pháp, nhưng sau đó chấp thuận yêu cầu từ Ankara. Mới vừa qua, Facebook cũng chặn quyền tiếp cận tiếp cận của quân đội Myanmar sau cuộc đaoe chính của đát nước này.
Có thể thấy, Facebook đang hành xử như một bộ máy xuyên quốc gia. Họ đang tùy ý thực thi quyền lực mà không bị cản trở. Australia ví hành động của Facebook là hành động của “mafia toàn cầu”. Facebook đang tìm cạch gây áp lực với chính phủ vì những điều luật không hợp ý họ. Động thái của Australia có thể góp phần định hình quan hệ giữa các chính quyền với những người khổng lồ trong ngành công nghệ trong tương lai.
Facebook nhận lại nhiều chỉ trích trước việc chặn tin tức ở Australia. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến người dân nước này trong bối cảnh dịch bệnh và thảm họa tự nhiên vẫn đang diễn ra.
Facebook đang hành xử một cách đúng đắn?
Cùng với Facebook, Google cũng là một đối tượng bị nhắm tới trong dự luật. Tuy nhiên, Google đã có nhiều động thái tích cực để đạt được thỏa thuận chia sẻ lợi nhuận với giới truyền thông tin tức. Trước đây, ông lớn công nghệ này đã dọa đóng cửa dịch vụ tìm kiếm tại Australia. Cuối cùng, họ lại bắt tay và ký thỏa thuận với các nhà xuất bản lớn trong nước. Nội dung của họ sẽ xuất hiện trên sản phẩm mới mang tên News Showcase của Google. Năm 2020, Google cũng cam kết chi 1 tỷ USD trong 3 năm cho tin tức.
Tuy nhiên, Facebook cho rằng họ không giống Google, cả hai có quan hệ khác nhau cơ bản về mảng truyền thông. Sau vụ bê bối này, Facebook có thể sẽ tiếp tục phải gánh chịu thêm nhiều hậu quả vượt ngoài kiểm soát trong thời gian tới.
-Vicma-
