Chắc hẳn tuổi thơ của mỗi chúng ta đều đã từng biết đến chú mèo máy thông minh tinh nghịch Doremon – nhân vật chính của bộ truyện tranh Doraemon cùng với Nobita, Xeko, Xuka, Chaien. Trong vài thập kỉ qua, Doraemon đã trở nên siêu hot tại Việt Nam và có ảnh hưởng sâu sắc đến việc hình thành nhận thức của các bé thiếu nhi. Tuy nhiên, việc Cha đẻ của Doraemon đã từng đến Việt Nam và quyên góp toàn bộ số tiền bản quyền của bộ truyện để thành lập quỹ giáo dục cho trẻ em nghèo lại là một sự thật mà hiếm ai biết được.
Quay trở lại gần 3 thập kỉ trước, vào năm 1992, NXB Kim Đồng lúc đó đã gặt hái được nhiều thành công tại Việt Nam vì việc phát hành bộ truyện Doraemon nổi tiếng vốn đã làm mưa làm gió tại Nhật Bản.
Tuy nhiên, vì hạn chế xã hội đi kèm với sự quản thúc còn lỏng lẻo của các bộ luật, hay thậm chí có thể nói là chưa có luật pháp nào đáng nói mà NXB Kim Đồng thực ra đã ‘phát hành lậu’ những bộ truyện này.
Từ 1992 đến tháng 3/1995, NXB Kim Đồng đã phát hành 94 tập truyện tranh không có bản quyền và đã bán được khoảng 10 triệu quyển truyện, thu về nguồn lợi nhuận không tưởng.
Chính vì Doraemon đã ‘gây bão’ tại Việt Nam mà nhà xuất bản nắm giữ bản quyền chính thức của bộ truyện tại Nhật Bản là Shogakukan lúc bấy giờ đã không thể ngồi yên được nữa, bởi họ là bên chính thức nắm giữ bản quyền mà chẳng hề nhận được 1 xu nào từ 10 triệu quyển sách được bán ra đó.
Qua đó, Shogakukan đã yêu cầu NXB Kim Đồng phải đền bù cho số truyện đã phát hành lậu trước đó với số tiền là 4 triệu Yên, nghĩa là khoảng 1 tỷ đồng theo giá tiền quy đổi hồi đó (cao hơn rất nhiều so với mức khoảng 1 yên ~ 200VNĐ hiện tại).
Shogakukan cũng đưa ra đề nghị rằng NXB Kim Đồng có thể mua lại bản quyền phát hành Doraemon tại Việt Nam với số tiền là 4 triệu Yên. Tổng cộng là 8 triệu yên tất cả.
Fujiko F. Fujio – nhà họa sĩ tràn đầy tình thương
Tuy nhiên, trước khi 2 bên có thể giao kết hợp đồng thì cha đẻ của Doraemon – ông Fujiko F. Fujio đã biết được tin về vụ việc này và đích thân đến Việt Nam vào cuối năm 1996, dẫu rằng trong thời gian này ông đang bị ép tiến độ nộp truyện dài Doraemon tập 16 và vật lộn với căn bệnh ung thư quái ác.
Bởi Fujiko F. Fujio là cái tên hot đầu tiên trong giới mangaka đến thăm Việt Nam nên ông được Phó Thủ Tướng tiếp đón nhiệt tình.
Sau khi đàm phán, NXB Kim Đồng và Fujiko đều đồng ý kí hợp đồng bản quyền với số tiền 8 triệu Yên. Tuy nhiên, nhà họa sĩ tràn đầy tình thương lại khiến nhiều người bất ngờ khi từ chối nhận toàn bộ số tiền trên.
Cảm động trước tấm lòng của các bạn trẻ thiếu niên nhi đồng đã luôn là độc giả trung thành của bộ truyện và nhận thức được tình hình xã hội còn khá khó khăn tại Việt Nam, Fujiko F. Fujio quyết định không nhận bất cứ đồng nào từ một phần tiền bản quyền mà lẽ ra ông được hưởng, thay vào đó ông chuyển số tiền đó cho NXB Kim Đồng để lập Quỹ giáo dục Doraemon nhằm hỗ trợ trẻ em nghèo hiếu học. Hiện nay, quỹ này có giá trị gần 20 tỷ đồng!
Tiếc thương thay, chuyến đi tới Việt Nam cũng là quốc gia cuối cùng mà Fujiko F. Fujio đặt chân tới. Sau khi về Nhật, ông hoàn thành nốt tập 16 bộ truyện dài Doraemon. Sau đó vài tháng, ông qua đời vì ung thư gan.
Sự ra đi của tác giả khi bộ truyện Doraemon đang rất ăn khách để lại một niềm thương tiếc rất lớn cho người hâm mộ, cũng như một mất mát lớn cho nền giải trí Manga Nhật Bản nói riêng và những độc giả trung thành của bộ truyện trên toàn thế giới nói chung.
