Thậm chí khi xét trên phạm vi lịch sử của cả thế giới thì Moderna chắc cũng phải nắm giữ vị trí là một trong những công ty dược phẩm nổi tiếng nhanh nhất trong thời gian ngắn nhất. Sự tiến lên đột xuất này không chỉ vì thành tích tạo ra vaccine cho virus Covid-19, một đại dịch toàn cầu mà có lẽ cũng vì bất cập trong việc phân phối các vaccine đó cho người dân, thể hiện qua các vụ kiện quyền SHTT giữa Moderna và Hoa Kỳ, thế giới.
Như chúng ta đã biết, khi đại dịch Covid-19 bùng phát ngoài tầm kiểm soát của chính phủ các quốc gia, Moderna và Pfizer là một trong những công ty dược phẩm đã tạo ra vaccine Covid-19 nhanh nhất thế giới và đã đạt được bằng sáng chế cho những loại vaccine này như một bảo đảm rằng thành quả lao động, sáng tạo, nghiên cứu của họ không bị lạm dụng bởi các bên khác.
Khi đại dịch trở nên tồi tệ hơn, chính phủ Hoa Kỳ và các tổ chức khác trên thế giới đã yêu cầu, hay nói chính xác hơn là ‘thỉnh cầu’ Moderna miễn một số quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến vaccine để nó có thể được sản xuất hàng loạt và phân phối trên toàn thế giới, cứu sống hàng tỷ người.
Tuy nhiên, Moderna giữ chặt các quyền của mình và từ chối hết lần này đến lần khác yêu cầu, nêu đủ loại lý do, từ nỗ lực và tiền bạc mà họ đã đầu tư vào việc sản xuất vaccine cũng như tuyên bố rằng việc miễn trừ quyền đối với vaccine sẽ không giúp ích gì cho tình hình trong thực tế, v.v.
Cuộc chiến về quyền sở hữu trí tuệ tiếp tục kéo dài, mãi cho đến ngày 6 tháng 5 năm 2022 khi mà Moderna đã có động thái mới về vấn đề quyền đối với vaccine.
Động thái mới của Moderna trong cuộc chiến vaccine Covid-19
Trong cuộc chiến giữa Moderna và chính phủ Hoa Kỳ, vào tháng 5, Moderna đã cố gắng thực hiện một động thái bất ngờ khác – cố gắng chuyển, ‘đổ’ trách nhiệm và nghĩa vụ cho chính phủ Hoa Kỳ.
Trong yêu cầu bác bỏ đơn kiện chống lại họ, cụ thể là do các công ty dược phẩm khác như Arbutus Biopharma Corp và Genevant Sciences GmbH đưa ra, Moderna thậm chí không cố gắng phản bác rằng không có vi phạm nào xảy ra như những gì mà hầu hết mọi người mong đợi mà, thay vào đó, Moderna đã cố tuyên bố rằng chính phủ Hoa Kỳ mới nên là bên phải trả lời các cáo buộc vi phạm bằng sáng chế. Một tuyên bố từ công ty cho biết:
“Theo luật Liên bang, các khiếu nại chống lại các nhà cung cấp do Chính phủ Hoa Kỳ ký hợp đồng phải tiến hành chống lại Chính phủ tại Tòa án Liên bang Hoa Kỳ. Luật này cung cấp sự bảo vệ theo luật định đối với các nhà cung cấp được chính phủ ủy quyền và đóng một vai trò quan trọng trong việc khuyến khích các công ty, bao gồm cả Moderna, đẩy mạnh và giúp Chính phủ chống lại đại dịch COVID-19.”
Nếu đúng, tuyên bố này dường như ngụ ý rằng các nguyên đơn trong vụ kiện vaccine không nên kiện Moderna, hay ít nhất là Moderna không phải bị đơn chính trong vụ kiện. Điều này có nghĩa là ngay cả khi một hành động vi phạm bằng sáng chế đã xảy ra (do Moderna thực hiện), công ty dược này sẽ nhận được sự bảo vệ với tư cách là một nhà thầu chính phủ, bởi lẽ người mua hàng duy nhất của họ là chính phủ Hoa Kỳ.