Vấn đề liên quan đến bản quyền hình xăm sẽ phức tạp hơn một chút so với bản quyền thông thường vì chúng thường được sáng tạo trên da của người khác.
Để hình xăm có thể có bản quyền, chúng phải là một tác phẩm nghệ thuật gốc chứ không phải là tác phẩm được sao chép; và là sản phẩm của những kỹ năng đặc biệt và nỗ lực của người xăm hình.
Thông thường, nếu người được xăm hình muốn sử dụng hình xăm của mình vào mục đích riêng, họ phải có được sự cho phép từ nghệ sĩ xăm hình. Mọi thứ có thể sẽ trở nên phức tạp hơn khi người được xăm hình muốn quảng cáo hoặc sử dụng hình xăm của mình với mục đích riêng mà lại không nhận được sự cho phép của nghệ sĩ xăm hình. Điều này có thể cấu thành hành vi vi phạm bản quyền.
Bài viết này sẽ giải thích các quyền của nghệ sĩ xăm hình và người được xăm hình.
Bản quyền là gì?
Đúng như tên gọi, bản quyền hay quyền tác giả là quyền hợp pháp (hoặc một số quyền) sao chép (hoặc tái sản xuất) bất kỳ sản phẩm, tác phẩm gốc nào như tác phẩm nghệ thuật, chương trình máy tính, phim, nhạc, bản ghi âm,…
Về cơ bản, bản quyền cung cấp tác giả hay người sáng tạo ra sản phẩm quyền kiểm soát cách sử dụng sản phẩm đó.
Phạm vi bản quyền không bảo vệ các ý tưởng, phương pháp kỹ thuật, kiểu dáng và/hoặc khái niệm.
Bản quyền hình xăm
Tác phẩm nghệ thuật gốc đều sẽ có bản quyền. Bản quyền bảo vệ tất cả các tác phẩm nghệ thuật như kiến trúc, phim hoạt hình, tác phẩm thủ công, bản vẽ, bản đồ, tranh vẽ, ảnh chụp, kế hoạch, tác phẩm điêu khắc và cả hình xăm.
Tuy nhiên, hình xăm có bản quyền phải là hình xăm đặc biệt và không chung chung như hình xăm các biểu tượng; các từ đơn như “mẹ”, tên người, những câu khẩu hiệu, các hình ảnh chung chung hay khuôn mặt của một người.
Ai có thể sở hữu bản quyền hình xăm?
Cũng như các loại hình tác phẩm nghệ thuật khác, chủ sở hữu bản quyền đối với hình xăm là người tạo ra hình xăm (thường là người xăm hình). Tuy nhiên, điều này có thể không hoàn toàn chính xác trong một vài trường hợp. Nếu một người xăm hình làm việc cho tiệm xăm, thì có thể tiệm xăm mới là pháp nhân sở hữu bản quyền.
Người mang hình xăm có thể sở hữu bản quyền hình xăm hay không?
Người mang hình xăm chỉ có thể sở hữu bản quyền hình xăm khi có thỏa thuận rõ ràng giữa chủ sở hữu bản quyền và họ, Nếu không, bản quyền sẽ thuộc sở hữu của người tạo ra hình xăm (hoặc chủ của họ) và người mang hình xăm sẽ không sở hữu bản quyền hình xăm đó.
Có lẽ vụ vi phạm bản quyền đối với hình xăm nổi tiếng nhất chính là vụ kiện giữa nghệ sĩ xăm hình S. Victor Whitmill kiện hãng sản xuất phim nổi tiếng Warner Brothers vì việc sử dụng hình xăm có bản quyền trên khuôn mặt Mike Tyson trong bộ phim The Hangover Part II.
Vấn đề đối với S. Victor Whitmill chính là hãng phim Warner Brothers đã thương mại hóa tác phẩm của ông và kiếm tiền từ bộ phim có hình ảnh tác phẩm trên mà không có được cho phép của ông. Vụ kiện này đã được giải quyết tại tòa án với số tiền bồi thường chưa được tiết lộ.
