Theo NHK World Japan, một startup tại Nhật Bản – nắm trong tay công nghệ chỉnh sửa gen cá tráp đỏ để tạo ra những miếng phi lê dày hơn – vừa chính thức bán loại sản phẩm này.
Đây là một công ty hoạt động theo mô hình doanh nghiệp khoa học công nghệ mang tên Viện Nghiên cứu Cá & Thủy sản vùng Kyoto (RFI). Trong thời gian qua, RFI đã hợp tác cùng Đại học Kyoto và Đại học Kindai để tạo ra loài cá tráp đỏ Madai cho tỷ lệ thịt nhiều hơn 20% nhờ công nghệ chỉnh sửa gen (CRISPR) – giúp loại bỏ một loại protein kìm hãm sự phát triển của cơ bắp. Điều này cũng đồng nghĩa với việc hiệu suất sử dụng thức ăn sẽ được cải thiện thêm 14%.
Công ty cho biết, kỹ thuật chỉnh sửa gene mà họ nắm giữ sẽ là chìa khóa giúp rút ngắn thời gian đạt hiệu quả của quá trình nhân giống chọn lọc – từ 30 năm xuống chỉ còn 2 năm. “Theo tính toán, số lượng cá thể cá tráp mang đặc điểm di truyền khác biệt trong tự nhiên là vào khoảng 7,5 triệu con – tức 1%. Vì thế, công việc chúng tôi đang làm thực chất cũng không nằm ngoài sự ngẫu nhiên đó,” RFI giải thích trên trang chủ. CEO công ty, ông Tadanori Umekawa cho biết: cá tráp của RFI chính là loại thực phẩm chỉnh sửa gene nguồn gốc động vật đầu tiên trên thế giới được thương mại hóa.
Cần phân biệt rõ chỉnh sửa gen (GE) với biến đổi gen (GMO), phương pháp hiện đang được công ty công nghệ sinh học AquaBounty tại Mỹ sử dụng – cấy gene của cá hồi Chinook để giúp cá hồi Đại Tây Dương phát triển nhanh hơn. Theo quy định của Nhật Bản, các thực phẩm thuộc loại GMO – chứa gene ngoại lai – sẽ phải vượt qua bài kiểm tra an toàn trước khi được lưu hành, còn sản phẩm GE thì không.
Sản phẩm chỉnh sửa gen bằng công nghệ CRISPR
Nhật Bản gần đây đã phát triển thành công một loại cà chua chỉnh sửa gen bằng công nghệ CRISPR. Tuy có vẻ ngoài không khác gì những quả cà chua thông thường, nhưng giống cà chua này chứa lượng axit amin đặc biệt nhiều hơn – được cho là có tác dụng giúp thư giãn và làm giảm huyết áp.
Giáo sư Hiroshi Ezura tại đại học Tsukuba đồng thời cũng là Giám đốc Công nghệ tại Sanatech cho biết: “Chúng tôi đã mất 15 năm để nghiên cứu và phát triển giống cà chua này. Bằng việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến, chúng tôi đã có thể tạo ra một sản phẩm thực phẩm bổ dưỡng hơn”.
Cây trồng chỉnh sửa gen được đánh giá là an toàn, tương tự như các giống được phát triển từ phương pháp lai tạo truyền thống và không có bất kỳ một gen ngoại lai được đưa thêm vào trong quá trình chỉnh sửa gen. Theo báo cáo, giống cà chua này là loại thực phẩm đầu tiên của công nghệ CRISPR được thương mại hoá trên thị trường. Tại Mỹ, người tiêu dùng đã và đang tiêu thụ dầu đậu nành được chỉnh sửa gen, nhưng chúng được sản xuất bằng các phương pháp chỉnh sửa gen trước đó chứ không phải công nghệ CRISPR.
Sanatech Seed đã bắt đầu tiếp nhận các đơn đặt hàng trực tuyến đối với cà chua “High Gamma Gamma Gamma Butyric Acid Sicilian Rouge”. Mức giá một hộp cà chua với khối lượng 3kg là 7.500 yên (tương đương khoảng 1.500.000 VND), đây là một mức giá khá đắt đỏ so với các sản phẩm cà chua khác. Công ty cũng đang xem xét việc xuất khẩu loại cà chua này sang các quốc gia khác. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ đã xác nhận rằng loại cà chua này sẽ không trong phạm vi các quy định quản lý đối với cây trồng sử dụng công nghệ chỉnh sửa đổi gen.
