Lợi ích của việc đăng ký sáng chế qua hệ thống PCT

Hệ thống PCT (Hiệp định Hợp tác về Sáng chế) là một hệ thống quốc tế để xử lý đơn đăng ký sáng chế được nộp tại các nước thành viên của Hiệp định PCT. Đăng ký qua PCT sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người nộp đơn thay vì phương thức đăng ký riêng lẻ truyền thống tại từng quốc gia mục tiêu.

Tên đầy đủ của Hiệp định PCT là “Hiệp định Hợp tác về Sáng chế,” và tính đến tháng 7 năm 2023, nó có 157 quốc gia thành viên. Hệ thống PCT cho phép đăng ký đơn đăng ký sáng chế tại nhiều quốc gia trên toàn thế giới chỉ với một đơn đăng ký duy nhất, thay vì phương thức truyền thống là nộp nhiều đơn đăng ký ở các quốc gia khác nhau. Đơn đăng ký sáng chế quốc tế nộp theo PCT được gọi là đơn PCT.

Đơn PCT trải qua hai giai đoạn chính, đó là giai đoạn quốc tế và giai đoạn quốc gia hay còn được gọi là pha quốc gia. Khác với phương pháp truyền thống khi người đăng ký sáng chế cần phải nộp đơn đăng ký riêng lẻ tại các quốc gia nước ngoài, hệ thống PCT đơn giản hóa quá trình này bằng cách cho phép người đăng ký nộp chỉ một đơn PCT.

Khi nộp đơn thông qua PCT, người đăng ký có tỷ lệ bảo hộ tốt hơn để được bảo vệ sáng chế tại các quốc gia đã chọn vì người đăng ký PCT có thể nhận được cơ hội đăng ký sáng chế dựa trên Báo cáo Tra cứu Quốc tế (ISR) và ý kiến bằng văn bản của Cơ quan Tra cứu Quốc tế (WO-ISA).

Với việc dự kiến được tỉ lệ đăng ký thành công cũng như thất bại, người đăng ký có thể đưa ra quyết định phù hợp với khẩu vị rủi ro của mình dựa trên mô hình hoạt động kinh doanh.

Có ba loại phí phải trả khi bước vào Giai đoạn Quốc tế của đơn PCT: (1) phí đăng ký quốc tế; (2) phí tra cứu; và (3) phí xử lý cho đơn PCT bởi các Cơ quan Sở hữu Trí tuệ cấp quốc gia.

Giai đoạn Quốc tế bắt đầu từ thời điểm người đăng ký nộp đơn PCT đến Văn phòng Sở hữu Trí tuệ quốc gia sở tại trong khoảng thời gian không quá 12 tháng kể từ ngày đơn đăng ký sáng chế ban đầu được duyệt, cấp. Văn phòng Sở hữu Trí tuệ chỉ tiến hành kiểm tra hình thức trước khi chuyển đơn PCT đến Văn phòng Quốc tế của Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO).

Giai đoạn Quốc tế kết thúc vào ngày cuối cùng của tháng thứ 30 (ở hầu hết các quốc gia) hoặc ngay trước khi bước vào Giai đoạn Quốc gia, đó là thời điểm khi người đăng ký nộp yêu cầu bảo vệ tại các quốc gia mục tiêu.

Giai đoạn Quốc gia bắt đầu vào ngày đầu tiên của tháng thứ 31 (ở hầu hết các quốc gia) khi người đăng ký nộp nhiều đơn đăng ký trong Giai đoạn Quốc gia để được kiểm tra theo luật pháp quốc gia của từng quốc gia đã chọn. Điều này có nghĩa là hạn chót cuối cùng cho đơn PCT xuất phát từ Việt Nam để vào Giai đoạn Quốc gia là 30 tháng kể từ ngày ưu tiên (không thể gia hạn).

Trong thực tế, nhiều quốc gia trong hệ thống PCT không tiến hành kiểm tra tính mới, tính sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp mỗi quốc gia trong Giai đoạn Quốc gia mà có thể cấp quyền sở hữu sáng chế độc quyền dựa trên các sáng chế tương tự (gia đình sáng chế) được bảo vệ bởi các cơ quan sở hữu sáng chế khác, đặc biệt là các cơ quan trong nhóm IP5 bao gồm USPTO, EPO, JPO, CNIPA và KIPO.