Coi Covid-19 là cái cớ để thỏa thuận lại hợp đồng

Một trong những câu hỏi phổ biến nhất mà các luật sư nhận được năm nay; đó là liệu đại dịch Covid-19 có thể được coi như là một lý do để thảo luận lại hợp đồng hoặc thỏa thuận nhượng quyền hay không. Excel V. Dyquiangco đưa ra câu trả lời của các luật sư ở Úc, Philippines và Malaysia.

Nhiều doanh nghiệp đang cố gắng xoay sở để có thể duy trì hoạt trong những ngày này. Bằng việc nghiên cứu hợp đồng để xem cuộc khủng hoảng về sức khỏe này có thể ảnh hưởng như thế nào đến các thỏa thuận lâu dài. Điều gì sẽ xảy ra khi các nhà cung cấp không thể phân phối? Còn thỏa thuận Sở hữu trí tuệ (SHTT) thì sao?

Một trong những câu hỏi quan trọng hơn; là Đại dịch có phải thời điểm tốt để chấm dứt hoặc đàm phán lại hợp đồng?

Best Practices for Handling an International Contract Extension



Liệu Covid-19 có phải là cơ hội để đàm phán lại hợp đồng? Ảnh Velocity Global

Ý kiến của các bên

Sylvie Tso, Giám đốc của Spruson & Ferguson tại Sydney nói rằng: “Trong tình hình suy thoái kinh tế hiện nay, chấm dứt hay đàm phán lại hợp đồng cần dựa vào các điều khoản của hợp đồng và tình hình các bên trong từng trường hợp. Nếu hợp đồng của bạn quy định nghĩa vụ thực hiện các giao dịch thay thế. Và việc doanh nghiệp của bạn mua cung ứng hoặc sản xuất từ một nguồn thay thế là hợp lý; thì hành động này có thể được yêu cầu ngay cả trước khi bạn xem xét chấm dứt hoặc đàm phán lại.”

Bà nói thêm, “Nói chung, nếu các bên muốn duy trì mối quan hệ lâu dài tốt đẹp tốt nhất là nên đàm phán lại. Điều này áp dụng cho các thỏa thuận chung và thỏa thuận SHTT”

Jennifer Kwaan, một cố vấn pháp luật của Spruson & Ferguson tại Sydney. Ông cho biết thêm chính phủ Úc cũng đã đưa ra một số lượng lớn gói kích thích và hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp đang gặp khó khăn do Covid-19. Các doanh nghiệp nên xem xét liệu rằng có gói cứu trợ nào có thể giúp cho doanh nghiệp của mình có thể giúp giảm thiểu tổn thất do Covid-19 gây ra hay không.

Một việc bất khả kháng?

Ở Úc, quyền và nghĩa vụ của một bên trong hợp đồng xác định bởi các điều khoản và điều kiện. Theo bà Tso, nếu một doanh nghiệp muốn chấm dứt hợp đồng; trước tiên nên kiểm tra các điều khoản chấm dứt trong hợp đồng. Bà nói rằng nếu không có điều khoản nào về việc chấm dứt không lý do; thì bên đó sẽ cần xem xét các căn cứ chấm dứt khác. Ví dụ như vi phạm hợp đồng, không thực hiện thay đổi quyền kiểm soát của một bên hoặc điều khoản bất khả kháng.

Hiện tại, một câu hỏi phổ biến ở Úc là liệu suy thoái kinh tế có được coi là việc bất khả kháng hay không. Thật không may, tòa án Úc đã xác nhận rằng; thay đổi trong hoàn cảnh kinh tế hoặc thị trường ảnh hưởng đến lợi nhuận của hợp đồng; hoặc sự không ràng buộc mà các bên có thể thực hiện nghĩa vụ của họ; không phải là việc bất khả kháng. Theo truyền thống; các tòa án đã đưa ra quan điểm rằng một việc bất khả kháng không thể chỉ là một vấn đề kinh tế mà phải có giới hạn về mặt pháp lý.

Kwaan cho biết thêm: Ttòa án Úc sẽ tôn trọng các điều khoản trong hợp đồng cũng như điều khoản đã thỏa thuận của các bên. Vì vậy, bất kỳ đàm phán lại nào là thực thi thương mại – đều không hợp pháp, trừ khi được quy định trong hợp đồng.

Tình hình toàn cầu

Trong khi đó, tại Philippines, khi các bên tự do ký kết hợp đồng các điều khoản trong hợp đồng không được thay đổi và buộc các bên phải có trách nhiệm. Patricia Bunye là một đối tác cao cấp của Cruz Marcelo & Tenefrancia tại Manila. Họ cho rằng luật pháp Philippines quy định rằng bất kỳ ý kiến nào phát sinh sau khi ký kết hợp đồng đều không hợp. Do đó được phép chấm dứt hoặc đàm phán lại hay không phụ thuộc vào các điều khoản và điều kiện của hợp đồng theo thỏa thuận của các bên.

Trong trường hợp xem xét xem một đại dịch toàn cầu như Covid-19 có thể được gọi là trường hợp bất khả kháng hay không, cô nói rằng đây là vấn đề chỉ có thể được quyết định khi đánh giá các tình huống thực tế trong mỗi hợp đồng.

“Cuối cùng, giá trị pháp lý của một yêu cầu bất khả kháng được quyết định trên cơ sở từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, các chuyên gia luật dân sự và luật án cung cấp các ví dụ về những gì có thể tạo thành trường hợp bất khả kháng. Và chúng thường được chia thành hai loại. Một là là hành vi của Thiên Chúa hoặc các sự kiện tự nhiên. Ví dụ như động đất, bão, lũ lụt, hỏa hoạn và dịch bệnh. Thứ hai là các hành vi của con người như xâm lược vũ trang, cấm đoán của chính phủ, bạo loạn, đình công, chiến tranh.”

Ý kiến từ các chuyên gia

Bà nói thêm rằng trong mọi trường hợp, các điều kiện sau đây phải được thiết lập:

  • – Sự kiện này là không lường trước được hoặc không thể tránh khỏi.
  • – Nguyên nhân vi phạm nghĩa vụ phải độc lập với ý chí của con nợ.
  • – Sự kiện phải như vậy để khiến con nợ không thể thực hiện nghĩa vụ của mình một cách bình thường.
  • – Con nợ phải không có bất kỳ sự tham gia nào, hoặc làm tổn thất thêm cho chủ nợ.

“Dựa trên những điều đã nói ở trên, cần đánh giá hành động của các bên (đặc biệt là con nợ) bản chất của các nghĩa vụ liên quan cũng như bản chất và vai trò của sự kiện không thể lường trước hoặc không thể tránh khỏi trong việc tuân thủ nghĩa vụ hợp đồng”. Bunye nói, “Bạn cũng cần phải xem lại điều khoản bất khả kháng trong hợp đồng vì các bên cũng có thể hạn chế hoặc mở rộng phạm vi của những gì cấu thành việc bất khả kháng.”

Nhượng quyền và thỏa thuận SHTT

Hơn nữa, cuộc chiến chống lại Covid-19 đã cho thấy các doanh nghiệp và tổ chức trong một loạt các ngành công nghiệp nên xem xét lại quyền sở hữu trí tuệ của họ vì lợi ích công cộng. Kwaan cho biết, họ đang bận rộn với việc soạn thảo giấy phép SHTT tạm thời; để cho phép các doanh nghiệp hợp tác với nhau nhằm đáp ứng nhu cầu về vật tư y tế.

Một số doanh nghiệp đã sửa đổi thỏa thuận SHTT. Họ chọn không thực thi một số quyền SHTT trong thời gian này. Điều này để nhanh chóng phát triển vắc-xin hoặc phương pháp điều trị vi-rút (như Medtronics). Những người khác chỉ đơn giản giảm hoặc tạm thời ngưng thu phí bản quyền để hỗ trợ các cá nhân và doanh nghiệp đang vật lộn trong thời kỳ suy thoái kinh tế hiện nay (như OneMusic Australia). Mọi thay đổi trong cấp phép hoặc thỏa thuận SHTT nên được xem xét và ghi lại cẩn thận.

Bà nói thêm, đối với việc thực thi các quyền bằng sáng chế liên quan đến Covid-19. Điều quan trọng mà Úc cũng như nhiều quốc gia khác cần biết. Đó là giấy phép bắt buộc và các điều khoản sử dụng của Crown theo Đạo luật Bằng sáng chế. Tuy nhiên, nhiều khả năng những quyền hạn này sẽ không được áp dụng tại Úc nếu nếu chính phủ và các tổ chức có thể đàm phán và đi đến thỏa thuận về việc sử dụng SHTT theo các điều khoản hợp lý.

Gần như là không thể

Tso cho biết thêm rằng với các thỏa thuận nhượng quyền thương mại, chúng ta sẽ có thể chứng kiến các bên nhượng quyền và nhượng quyền thương mại làm việc cùng nhau để tồn tại trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Điều này có thể thông qua hình thức đàm phán lại các nghĩa vụ tối thiểu, phí giấy phép và các thỏa thuận kinh doanh khác (như tìm nhà cung cấp thay thế). Việc bảo vệ tài sản kinh doanh bao gồm SHTT (như nhãn hiệu, thiết kế, bí mật thương mại, bí quyết và thông tin kinh doanh) sẽ vẫn quan trọng đối với các bên nhượng quyền.

Đối với Azmi Mohd Ali, đối tác cao cấp của Azmi & Associates tại Kuala Lumpur giống như bất kỳ thỏa thuận hoặc hợp đồng chung nào khác. Các thỏa thuận SHTT có thể khó, nếu không nói là không thể trong đại dịch này. Ông nói rằng các nghĩa vụ thực hiện của các bên được quy định trong hợp đồng. Đặc biệt quan trọng và cần được xem xét cẩn thận:

  • – Yêu cầu bán hàng tối thiểu.
  • – Yêu cầu sản xuất tối thiểu.
  • – Yêu cầu nhuận bút tối thiểu.
  • – Yêu cầu về thời gian.

Tình hình tại Malaysia

Rõ ràng, khi nền kinh tế suy thoái, những nghĩa vụ này có thể không được thực hiện. Các bên vi phạm có thể chấm dứt hoặc đàm phán lại hợp đồng. Ở Malaysia, chúng tôi có Luật Hợp đồng 1950 điều chỉnh luật hợp đồng. Có một số cách mà một bên có thể bị chấm dứt hợp đồng. Đó là một bên vi phạm hợp đồng lôi kéo bên kia chấm dứt hợp đồng. Hợp đồng chấm dứt trong trường hợp bất khả kháng hoặc hợp đồng chấm dứt trong trường hợp thay đổi bất lợi nghiêm trọng (MAC) và khi một sự kiện không lường trước ngăn cản các bên thực hiện hợp đồng.

Ông nói thêm rằng trong việc đàm phán lại hợp đồng, các bên có thể đồng ý đàm phán lại các điều khoản của hợp đồng. Các bên có thể đàm phán lại số lượng đặt hàng và điều khoản thanh toán hoặc bất kỳ nghĩa vụ nào khác bị ảnh hưởng bởi. Quy định như vậy yêu cầu được thực hiện bằng văn bản và có chữ ký của tất cả các bên.

Ngay cả khi không có yêu cầu nào được quy định trong hợp đồng nói trên, các bên cần thận trọng để đảm bảo rằng các sửa đổi được đưa ra bằng văn bản với mục đích hạn chế tranh chấp trong tương lai. Ngay cả khi hợp đồng không có các điều khoản sửa đổi và thay đổi các điều khoản trong hợp đồng, các bên cũng có thể đi đến thỏa thuận đàm phán hợp đồng mới để thay thế các thỏa thuận trước đó.

Dự báo kinh tế

Tại Malaysia, các nhà dự báo kinh tế tin rằng các ảnh hưởng về kinh tế liên quan đến Covid-19 có thể khiến những người được cấp phép hoặc người cấp phép quyền sở hữu trí tuệ phá sản. Trong trường hợp người cấp phép phá sản giấy phép SHTT có thể bị vô hiệu hóa dẫn đến người được cấp phép buộc phải tuân thủ theo các quy định khác. Ngược lại, nếu người được cấp phép tuyên bố phá sản bên cấp phép có thể chấm dứt quyền sở hữu trí tuệ. Việc các điều khoản này có hiệu lực hay không có thể thay đổi trong hợp đồng vì vậy cần cân nhắc cẩn thận các quyền này trước khi tiến hành.

Bunye cho biết thêm: Các thỏa thuận SHTT tại Philippines được điều chỉnh bởi Luật sở hữu trí tuệ và Luật chung về hợp đồng. Hợp đồng nhượng quyền không bao gồm các điều khoản sẽ áp dụng trong trường hợp xảy ra đại dịch toàn cầu như Covid-19. Bởi vì chúng thường là vấn đề của thỏa thuận thương mại. Do đó ảnh hưởng của Covid-19 đối với các thỏa thuận SHTT sẽ được quyết định trong từng trường hợp cụ thể.

Hơn nữa, đối với các doanh nghiệp đã ký kết hợp đồng nhượng quyền thương mại với các bên thứ ba ở Philippines, họ có thể gặp một số khó khăn nhất định trong việc điều chỉnh nhượng quyền thương mại của mình.

Đại dịch Covid-19 là trường hợp bất khả kháng?

Các bên được nhượng quyền gặp gánh nặng đặc biệt nặng nề họ có khả năng gặp khó khăn trong việc tuân thủ các điều kiện thông thường trong hợp đồng nhượng quyền về các yêu cầu bán hàng tối thiểu, mức sản xuất và tiền bản quyền. Các thỏa thuận nhượng quyền thương mại cũng quy định rằng bên nhượng quyền có quyền kiểm toán và kiểm tra để giám sát việc sử dụng SHTT của người được cấp phép và hàng hóa được sản xuất theo giấy phép. Về vấn đề này việc các doanh nghiệp đóng cửa và những khó khăn về vận chuyển có thể gây ra những thách thức trong việc tuân thủ các thỏa thuận nhượng quyền của các bên.

Bà nói thêm, trong trường hợp nàycác điều khoản được quy định trong hợp đồng về việc không thể thực hiện hoặc không thực hiện nghĩa vụ sẽ được áp dụng.  Như đã thảo luận trước đây khả năng coi đại dịch Covid-19 là trường hợp bất khả kháng phải được đánh giá theo từ ngữ chính xác của từng hợp đồng. Một lần nữa, điều này phải được quyết định trên cơ sở từng trường hợp vì nó sẽ phụ thuộc vào từng hợp đồng cụ thể.

Bảo vệ hợp đồng

Do sự suy thoái của nền kinh tế, Ali tin rằng đây thực sự là một cơ hội tốt để chấm dứt hoặc đàm phán lại hợp đồng nếu các bên không thể thực hiện nghĩa vụ của mình khi hoàn cảnh thay đổi. Ông nói, không có yêu cầu cụ thể nào về cách thương lượng lại hợp đồng. Bạn có thể thương lượng các điều khoản có lợi cho cả hai bên trong đại dịch này.

Mặt khác, Bunye cho biết thêm, khi một bên đàm phán lại, cần đảm bảo rằng mối quan hệ của họ với các bên ký kết khác sẽ được bảo vệ hoặc thậm chí được tăng cường, trong khi họ cố gắng giảm thiểu tác động của rủi ro, cẩn thận khi giao tiếp với các bên khác, cả về nội dung giao tiếp và cách tiếp cận với bên kia.

Kết luận

Các bên nên kiểm tra kỹ các hợp đồng của mình trước khi tham gia đàm phán lại. Cần kiểm tra các điều khoản liên quan đến việc không thực hiện nghĩa vụ đặc biệt là quyền đình chỉ thực hiện nghĩa vụ của mình cũng như các điều khoản liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng đã không thể thực hiện và các biện pháp khắc phục có sẵn. Khi xem xét các điều khoản này, các bên cần lưu ý về rủi ro hoặc trách nhiệm pháp lý của mình.

Cô nói thêm rằng các bên phải tính đến ảnh hưởng của Covid-19 đối với các hợp đồng hiện có khác cũng như tự cập nhật về các hành động và cải cách của chính phủ có liên quan đến mục đích ra quyết định. Ví dụ, tại Philippines các tuyên bố hàng ngày từ các cơ quan chính phủ khác nhau liên quan đến Covid-19 có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Và cuối cùng, điều quan trọng cần được nhấn mạnh là việc đàm phán một giải pháp tạm thời có thể phù hợp với các vấn đề ngắn hạn.

-Namneyu-