Việt Nam tăng thứ tự về xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo Global Innovation Index 2023

Tại Thụy Sĩ, Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) đã công bố Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index 2023 – GII) năm 2023. Theo GII 2023, Việt Nam xếp hạng 46/132 quốc gia, nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2022. Ngoài ra, Việt Nam cũng được đánh giá là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua.

Đây là một bước tiến ngoạn mục cho Việt Nam trên khán đài sở hữu trí tuệ toàn cầu. Một số thành tựu nổi bật khác bao gồm việc gia tăng 2 bậc về đầu vào đổi mới sáng tạo từ vị trí 59 lên 57 (đầu vào Đổi mới sáng tạo gồm 5 trụ cột: Thể chế, Nguồn nhân lực và nghiên cứu, Cơ sở hạ tầng, Trình độ phát triển của thị trường; Trình độ phát triển của doanh nghiệp).

Đầu ra Đổi mới sáng tạo của Việt Nam tăng 1 bậc so với năm 2022, từ vị trí 41 lên 40 (đầu ra Đổi mới sáng tạo gồm 2 trụ cột: Sản phẩm tri thức và công nghệ, Sản phẩm sáng tạo).

Việt Nam duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp. Quốc gia thu nhập trung bình thấp xếp trên Việt Nam là Ấn Độ với thứ hạng 40. Ngoài ra, có 5 quốc gia có thu nhập trung bình cao xếp trên Việt Nam là Trung Quốc (hạng 12), Malaysia (hạng 36), Bulgari (hạng 38), Thổ Nhĩ Kỳ (hạng 39) và Thái Lan (hạng 43). Còn lại, tất cả các quốc gia xếp trên Việt Nam đều là các nước có nền công nghiệp phát triển, thuộc nhóm thu nhập cao.

Trong khu vực ASEAN, Việt Nam xếp sau Singapore (hạng 5), Malaysia (hạng 36) và Thái Lan (hạng 43).

Theo GII 2023, Việt Nam là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua (gồm Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Việt Nam, Philippines, Indonesia và Cộng hòa Hồi giáo Iran). Việt Nam cũng là một trong 3 quốc gia giữ kỷ lục có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển trong 13 năm liên tiếp (gồm Ấn Độ, Cộng hòa Moldova và Việt Nam).

Năm 2023, chỉ số GII có một số thay đổi về các chỉ số thành phần, nguồn dữ liệu và cách tính chỉ số thành phần. Trong đó, có chỉ số mới về start-up như “Giá trị của các doanh nghiệp kỳ lân” (Việt Nam được xếp hạng 33).

Global Innovation Index 2023

GII là một bộ công cụ đánh giá năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia có uy tín trên thế giới, phản ánh mô hình phát triển kinh tế-xã hội dựa trên KHCN và đổi mới sáng tạo của các quốc gia.

Đây là một công cụ được tin dùng bởi Chính phủ các quốc gia cũng như các đơn vị hành nghề trong lĩnh vực pháp lý, sở hữu trí tuệ, đổi mới sáng tạo trong việc đo lường khả năng phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo qua mỗi năm cũng như biên độ phát triển và vị trí của quốc gia đó trên xếp hạng toàn cầu.

Qua GII, các quốc gia thấy được bức tranh tổng thể về vị trí đổi mới sáng tạo của mình cũng như các điểm mạnh, điểm yếu cần cải thiện của mình. Vì lý do này mà GII hiện được Chính phủ nhiều quốc gia sử dụng như một công cụ tham chiếu quan trọng cho quản lý nhà nước về KHCN và đổi mới sáng tạo, cũng như để xây dựng các chính sách KHCN và đổi mới sáng tạo.

Điển hình, IPOPHL thuộc Philippines là cơ quan thường tận dụng và tối ưu vị thế quốc gia của mình trên GII hàng năm.

Thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đã sử dụng bộ chỉ số này như một trong các công cụ quản lí điều hành quan trọng và đã phân công các bộ, cơ quan, địa phương cùng có trách nhiệm cải thiện chỉ số. Trong đó, Bộ KH&CN được giao nhiệm vụ là đầu mối theo dõi, điều phối chung. Từ năm 2017 đến nay, chỉ số GII của Việt Nam đạt được sự cải thiện ngắt quãng, song nhìn chung vẫn có sự tiến bộ so với vị thế ban đầu, đặc biệt ấn tượng xét trong nhóm quốc gia có thu nhập trung bình thấp, từ vị trí 59 (năm 2016) lên 42 (năm 2019 và 2020), 44 năm 2021, 48 năm 2022 và 46 năm 2023.

(Báo Điện tử Chính phủ)